Ricardo Toja margolariaren historia batzen duen liburu bat argitaratu dute

Iker Rincon Moreno 2023ko mar. 30a, 11:06
Tojaren margo baten argazkia. © JUANTXO EGAÑA

Bere bizitzaren azkenengo urteak Plentzian eman zituen Ricardo Toja margolariaren omenezko erakusketa egin dute azken hilabeteotan Bilboko Ondare aretoan. Horren harira, katalogo bat argitaratu dute Gorka Mayor plentziarrak eta artistaren seme Miguel Tojak. Gogoratu dutenez, Tojak Plentzia eta inguruetako paisaiak margotu zituen, itsasokoak zein barrualdekoak, besteak beste.

Bilboko aretoak Ricardo Toja margolariaren omenez egindako erakusketarako liburua argitaratu du Gorka Mayor plentziarrak. Horretarako, artistaren seme Miguel Tojaren laguntza izan du, eta, Mayorrek azaltzen duenez, hiru partetan banatuta dago lana. Lehenengoan, hiru testu daude: bat, Mayorrena; beste bat Miguel Tojarena, aitaren artelanak aztertzen dituena; eta hirugarrena, Tojaren laguna zen Elena Manzarbeitiaren olerki bat. Bigarren partean, erakusketaren margolanen argazkiak ageri dira eta, hirugarrenean, testu teknikoago bat, margolariaren kronologia, erakusketa-zerrenda eta bibliografia eta erreferentziakaz.

Gorka Mayorrek azaldu du Aldundiaren politika katalogorik ez argitaratzea dela, "erakusketa haren areto baten antolatu den arren", eta, hori dela eta, "Tojaren semeak eta biok erabaki genuen liburua ateratzea". Lana Plentziako Jose Ignacio liburu-dendan egongo da salgai, "eta agian Elkarren dendetan ere".

Ricardo Tojaren ibilbidea

1932an Gordexolan jaioa, gerraosteko artisten lehen belaunaldikoa izan zen Ricardo Toja, Agustin Ibarrola, Iñaki Garcia-Erguin edo Jose Barcelo bezala. 40ko hamarkadaren amaieran ekin zien ikasketei eta ibilbideari, Ameriketatik etorri berria zan Jorge Oteizaren babespean eta Bilbon geratu ziren gerraurreko artista batzuen irakaspenakaz, hala nola Fernando Maidagan eta Enrique Nieto Ulibarrirenak. Madrilen jarraitu zuen bere burua prestatzen, 1964ean, Bizkaiko Aldundiak jasotako beka bateri esker. 1966ean Oslon (Norvegia) jarraitu zituen bere ikasketak, Juan March Fundazioaren laguntza ekonomikoagaz. Euskal Herrira itzuli zenean, Madrilen gelditu zen eta, Euskal Herriarekiko harremana galdu barik, modu erregularrean erakutsi zituen lanak, banaka eta taldeka. 1971ean, Plentziako XVIII. mendeko etxe bat erosi eta berritu zuen, "Antsonena barria deitzen dena", Mayorrek dioenez. 1992an etxe horretan hartu zuen bizilekua, eta 2012ko irailaren 30ean zendu zen.

Irakurle agurgarria:

HIRUKA gure eskualdeko euskara hutsezko hedabide bakarra da; egunero 10 udalerriren berri ematen dugu, eta hilabetero doan duzu aldizkaria kalean, tokiko komertzioetan zein erakunde publikoen egoitzetan. Eta orain doan bidaliko dizugu etxera nahi izanez gero! Proiektua bizirik jarraitzeko, ezinbestekoa dugu zu bezalako irakuleen babesa eta ekarpen ekonomikoa.

Egin zaitez HIRUKAlagun eta gozatu euskaraz!


Izan zaitez HIRUKAlagun