Hegaztiak dira zale gehien erakartzen dituen talde faunistikoa; seguruenik ikuserrazak direlako, baina, batez ere, hegoakaz hegan egin eta desager daitezkeelako airea zeharkatuta; pentsamenduen, ideien, bidaien eta amets mentalen elementua, hain zuzen ere. Ezaugarri horiek guztiak bereziki betetzen dituen talde bat dago: eguneko harrapariak.
Gure artean urte osoan zehar bizi diren harrapariak daude (sedentarioak), beste batzuk udaberriro bueltatzen dira ugaltzeko (udaldikoak), neguan gurera etortzen direnak ere daude (negutarrak), eta beste batzuk, aldiz, migrazioetan (iragaitzazkoak) edo noizean behin (istripuz) hemendik igarotzen dira. Batzuk planeatzaileak dira eta airea zeharkatzen dute; beste batzuk, berriz, iheskor igarotzen dira.
Egun-argiko hegazti harrapariak.
Inguru zabaletara oso lotuta dauden harrapariak dira belatzak, eta askotan gune urbanoetan ere ikus daitezke habiak egiten edo ehizan.
Belatzak, adibidez, inguru zabaletara oso lotuta dauden harrapariak dira, eta, Erresuma Batuan, Belatz gorria (Falco tinnunculus) da arruntena. Espezie deigarri horrek hegoak gogor astinduz airean esekita gelditzen da, zelaian harrapakin txikien bila. Arrak tonu gorrixka eta buru grisaxka ditu; habiaratzeko labarrak, harrobiak, eraikuntza zaharrak eta baita gure inguru urbanoko loreontziak ere aukeratzen ditu.
Belatz handia (Falco peregrinus) da erabakigarriena. Bere gezi itxuragaz, abiadura bizian pikatuak egiten ditu. Gure kostaldeko erlaitz helezinenak aukeratzen ditu habiaratzeko, eta Erresuma Batuan, bikote ugaltzaileak bi edo hirukoak izan daitezke. Tamaina ertainekoa da, gorpuzkera sendoa du eta hegaztiz elikatzen da; gure herrietan usoak eta arabazozoak ere ehizatzen ikus dezakegu. Harrapari handi horrek erreplika txiki bat ere badu, are trebeagoa dena: Belatz zuhaitz beltza (Falco subbuteo). Harrapari hori Afrikara itzultzen da negua igarotzera apiriletik aurrera. Eremu irekietan ehizatzen duen arren, zuhaitz handietan egiten du habia, korbidoen ohatze zaharrak egokituz. Berandu hazi ohi da, horrela ehizatzen errazagoak diren intsektu eta hegazti gazteen ugaritasunaz baliatzen baita. Gurean abuztura arte egon ohi da, eta gazteak jaio ziren lekura itzultzen dira. Duela urte batzuk ugariagoak izan arren, pestiziden erabilerak asko eragin die.
Belatz txikiak (Falco columbarius) antzeko gorpuzkera du, baina txikiagoa da, eta iragaitzazkoek bezala jokatzen du, nahiz eta batzuetan negutarra ere den; zelaiak tximista bezala zeharkatzen ikus daiteke. Bitxia izan zen 2020ko udazkenean Elano Urdina (Elanus caeruleus) Kortiñen (Getxo) ikustea.