Indarkeria matxistaren biktimak eta horretatik bizirik atera direnak egoera bereziki ahulean egon ohi dira, indarkeria mota horren izaeragatik eta indarkeria horren kausen eta ondorioen izaera multidimentsionalagatik. Zentzu horretan, Uribe Kostako Mankomunitateko Berdintasun Zerbitzuak funtsezkotzat jo du erakundeen esku-hartze koordinatua, diziplina anitzekoa eta genero-ikuspegikoa antolatzea, prebentzioa, detekzioa, babesa, arreta integrala eta erreparazioa bermatzeko bai osasun arloan, bai gizartean, bai judizialean eta polizialean ere.
Horregatik, Uribe Kostako Zerbitzu Mankomunitateak, osatzen duten zazpi udalek, Osakidetzak, Ertzaintzak eta Uribe Kostako Emakumeen Kontseiluak jarduketa eta koordinazio protokolo berri bat sinatu zuten atzo, azaroak 21, eskualdean gerta daitezkeen emakumeen aurkako indarkeria matxista kasuei aurre egiteko.
“Protokolo honen helburu nagusia erakundeen arteko koordinazioa eta lankidetza hobetzea da. Biktimei arreta integrala, egokia, espezializatua eta kalitatezkoa, babesa eta erreparazioa bermatu nahi diegu, indarkeriarik gabeko bizitza-proiektu bati ekin diezaioten”, adierazi zuen Josu Landaluze Mankomunitateko lehendakariak bere hitzaldian.
Sopelako Kurtzio Kultur Etxeko Auditorioan egindako sinadura ekitaldian, Mankomunitateko lehendakariaz eta osatzen duten udalerrietako (Gorliz, Lemoiz, Barrika, Plentzia, Berango, Sopela eta Urduliz) zazpi alkateez gain, Patricia Rodriguez Landajuela Uribeko ESIko zuzendariak, Javier Oscar Fernandez Getxoko ertzain-etxeko Unitate Burutzaren ordezkaria eta Uribe Kostako Emakumeen Kontseiluko kideak ere parte hartu zuten. Ekitaldian izan ziren, halaber, Mankomunitateko Berdintasun Zerbitzuko eta Gizarte Zerbitzuetako teknikariak.
Azaroaren 25eko kanpaina
Protokolo berria ezagutarazteaz gain, ekitaldiak Uribe Kostako Mankomunitateak azaroaren 25 Emakumeenganako Indarkeriaren aurkako Nazioarteko Egunaren harira egin duen kanpainari hasiera emateko balio izan zuen. Horretan, Lova Lois abeslaria protagonista duen ikus-entzunezko pieza proiektatu zuten.
Bideoan indarkeria matxista dakarten egoerak jorratu eta honako gai hauek nabarmentzen dituzte: adingabeak beren amen aurka erabilitako indarkeriaren zuzeneko biktimatzat hartzeko beharra, indarkeria psikologikoa eta honen identifikazioa, maskulinitate hegemonikoaren toxikotasuna eta horrek gazteengan duen arriskua, komunikabideek indarkeria matxistari ematen dioten tratamendua edo gizarte gisa dugun erantzukizuna.
Bideoaz gain, kanpainak zazpi udalerri mankomunatuetan zabalduko diren kartelak ere jaso zituen. Kartelok QR kode bat izango dute bideoa gailu mugikorretan ikusi ahal izateko. Halaber, beste ekintza mota batzuk ere egingo dituztela ere iragarri zuten, hala nola azaroaren 25ari lotutako mezuak margotzea eskualdeko hainbat udalerritan, Sopelan, Gorlizen eta Lemoizen, besteak beste.
Halaber, gogorarazi zuten 2006az geroztik Uribe Kostako Mankomunitateak hainbat neurri bultzatu eta abian jarri dituela emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna bultzatzeko eta Mankomunitatean emakumeei indarkeria matxistarik gabeko bizitza bermatzeko. 2006an Berdintasun Zerbitzu mankomunatua sortu zuten, baita Emakumeen Partaidetzarako Kontseilua ere. Azpimarratu zuten hori funtsezko eragilea izan zela Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako I. Plana bultzatzeko, eta, bereziki, 2010ean Uribe Kostako Mankomunitatearen indarkeriaren biktima diren emakumeei arreta hobea emateko I. Koordinazio Protokoloa egin eta sinatzeko. Izan ere, lan tresna gisa, etengabe eboluzionatu du ordutik, eta 2019-2023 aldirako Uribe Kostako Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako III. Plana egin da, protokolo berri hau sinatu arte.
Protokoloaren sinatzaileek hartutako konpromisoak
- Koordinaziorik onena lortzea indarkeria matxistari aurre egiten dioten emakumeen detekzio goiztiarrean, ikerketan, prebentzioan, arretan, babesean eta berreskuratzean inplikatutako erakundeen artean, baita neskatoen eta nerabeen artean ere, ematen zaien arreta hobetzeko eta indarkeriarik gabeko bizitza-proiektu bati ekin ahal diezaioten. Horretarako, jarduteko jarraibide homogeneoak ezartzen dira mankomunitateko zazpi udalerrietarako, bereziki gizarte-, osasun- eta polizia-arloan.
- Inplikatutako eragileen jarduna protokolo honetan hartutako printzipioetara eta konpromisoetara egokitzea, inplikatutako eragileek beraiek zehaztutako jarraibideetatik abiatuta, beren eskumen-eremuak errespetatuz eta egiten duten esku-hartzearekiko ahalik eta errespetu handienaren barruan.
- Baliabide materialak, giza baliabideak eta baliabide teknikoak protokoloaren zabalkunderako, inplementaziorako, jarraipenerako eta ebaluaziorako bideratzea, eta protokoloa indarrean dagoen bitartean mahai eta sektore desberdinetan egiten diren bilera eta prestakuntzetan parte hartzea.
- Protokoloaren edukiak zabaltzea alderdi sinatzaile bakoitza osatzen duten edo haren mende dauden eta indarkeriari aurre egiten dioten emakumeei arreta ematen diharduten profesional guztien artean. Horretarako, kasu bakoitzean egokien iritzitako bitartekoak erabiliko dira: protokoloaren edukia bidaltzea, jarraibideak, zirkularrak, liburuxkak, bilerak, etab.
- Protokoloa sinatu duen erakunde bakoitza ordezkatzen duten profesionalen trebakuntza eta prestakuntza sendoa eta espezializatua bermatzea, emakumeen aurkako indarkeria matxistari eta/edo generoari buruzko prestakuntza espezializatuari dagokienez.
- Erakundeen arteko koordinazioa eta lankidetza bermatzea, eta protokolo honen helburuak lortzeko beharrezkoak diren lankidetza-tresnak garatzea. Horretarako, helburu estatistikoetarako datuak biltzen lagunduko da, betiere indarrean dagoen datuak emateko legediaren esparruan, horrela, munduko egoera hobeto ezagutu ahal izateko, protokolo honen jarraipena eta ebaluazioa egiteaz gain. Era berean, arreta jarriko da emakumeen eskubideen arretan eta defentsan espezializatutako gizarte zibileko beste zerbitzu publiko eta erakunde batzuekiko lankidetzan, eta, bereziki, diskriminazio anizkoitzagatiko kalteberatasun handieneko egoeran egon daitezkeen emakumeekiko lankidetzan. Funtsean detekzioan, prebentzioan, sentsibilizazioan edo ahalduntzean lan egiten duten eragileekiko harremana sustatzeak bermatu egiten du indarkeria-egoeragatik esku hartzeko udal-zirkuituez haragoko arreta.
- Emakumeen aurkako indarkeriaren eta desberdintasunen eta bidegabekerien ondoriozko egiturazko indarkeria sistemikoaren adierazpen zuzen, kultural eta sinbolikoen aurrean gizartearen eta erakundeen gaitzespena zabaltzea. Indarkeria artatzeko eta koordinatzeko protokoloari erantzun publikoa emateko prozedura integratua.
- Emakumeek indarkeriaren ondorioz pairatzen dituzten kalte guztien erreparazioa sustatzea, eta ahalduntzeko prozesu indibidual eta kolektiboak indartzea, haien eskura jarriz behar adina baliabide eta zerbitzu, eskuragarriak eta kalitatezkoak. Erreparazioa funtsezkoa da indarkeriari aurre egiten dioten emakumeen errekuperazio prozesuan, eta printzipio hauei erantzun behar die: leheneratzea, kalte-ordaina, errehabilitazioa, gogobetetzea eta berriro ez gertatzeko bermea.