Nola jorratzen da gazteen suizidioa bezalako gaia eleberri batean?
Gure gazteen osasun mentalean gero eta handiagoa den gizarte-problematika islatzea zen asmoa. Nire ustez, fikzioak eta eleberriak ahalmen handia du bereziki gizarte gisa gertatzen zaigunaren ispilu gisa (Stendhalek zioena) ikusteko, enpatizatzeko eta islatzeko, hain zuzen.
Zer dela eta aukeratu duzu gai hori?
Gai hori oraindik tabua da, zoritxarrez. Uste dut nobelak tabu horiek kafe batean azukre koxkorrak bezala zapuzteko ahalmena duela. Horrek gizarte gisa lagunduko digu gai horri aurreiritzirik gabe aurre egiten, gazteen eta helduen artean osasun publikoko arazo larria baita. Normalizatzen dugun neurrian, idatzi eta horretaz hitz egin ahal badugu, konpondu ahal izango dugu.
Mezu edo helbururen bat dago horren atzean?
Bai, mezua argi eta garbi dago: berriro gerta ez dadin. Gazteen suizidioa anomalia bat da, "beltxarga beltza"... ekonomiaren kontzeptu hori hartu eta gizartera eta literaturara eramaten badugu. Ez litzateke gertatu behar, eta denok gara nolabait erantzule berriro gerta ez dadin. Ildo horretatik, nobela nire aletxoa da, egunen batean helburu horretara iritsi ahal izateko...
Kazetaritza-erreportajea, prosa-poetikoa, eta genero beltzera hurbiltzea... Nola lortu duzu elementu guzti horiek elkartzea eleberri batean?
Genero noirari dagokionez, irakaslea kasu bat ikertzen ari da, detektibe pribatu baten moduko heriotza bat; fikzio mota horretara zeharka hurbiltzen gaituzten esperientziak eta gorabeherak biziko ditu. Nobela-erreportajeari buruz, narratzaileak kazetaritza estilo eraginkor batean idazten du, apaingarririk gabe; izan ere, nobela argitaletxe batentzat lan posible gisa aurkezten da hasieratik. Azkenik, prosa poetikoa irakurleak protagonista ikusezina, bere buruaz beste egin duen ikaslea, ezagutuz doalako da, neska-lagun ohiak ikertzaileari bien artean konfiantza hartu ahala ematen dizkion eguneroko intimoaren zatiei esker.
Zure lehen eleberria da? Nolatan animatu zara hori idaztera?
Bai, iraupen luzeko nire lehen narrazio-lana da. Lehenago, kontakizun labur batzuk argitaratu nituen, zinemarako edo antzerkirako idatzi nuen... Baina nobela gisa, lehenengoa da.
Gazteleraz argitaratu duzu, baina euskaratzeko asmoa duzula ere aurreratu duzu, ez?
Zerbait gehitu nahiko zenuke?
Para las personas que no pudisteis acercaros a Bilbao, aquí os presento un nuevo evento en torno a mi novela: charla, música, preguntas…¡El primer plan del verano! pic.twitter.com/xPDb7OsEdT
— Miguel Suaña (@MiguelSuana) June 19, 2023