Inaxio Oliveri (EA) sailburua zela, A ereduan ikasitako 300 pertsonek judizialki salatu zuten EAEko Hezkuntza Saila, 1982ko Euskararen Legeak dinoena (neska-mutilek derrigorrezko hezkuntza gainditzean bi hizkuntza koofizialetan aritzeko kapazak izan behar direla) ez betetzeagatik euskarari dagokionez. Gainera, 1984tik Hezkuntza Sailaren txostenek 300 gazteek salatutakoa berresten zuten. Era berean, B ereduko ikasleei euskararen jabetza soilik familia euskaldunetan eta gune euskaldunetan berma zitzaiela aipatzen zuten Eusko Jaurlaritzako txostenek. Gauzak horrela, Oliverik agindu zuen “A indartua” izeneko proiektu pilotoa: arlo ludikoarekin lotutako ekintzak euskaraz gauzatuko ziren 40 zentru publiko zein pribatuetan, eta Sailak emaitzak aztertuko zituen.
Hurrengo sailburuak, Joseba Intxaurraga (EA), soilik hilabete batzuk eman zituen bere lanpostuan. Nahikoa izan zen EHEren eta beste kolektiboen presioen aurrean A eredua indartu behar zela aipatzeko (berriro ere, era esperimentalean). Ezker Batua Gasteizko Gobernuan sartzeak Intxaurragaren lekuz aldatzea ekarri zuen.
Soineko larrosazko inpunitatea
Oraingo sailburuak, Angeles Iztueta (EA), irakaskuntzako eta euskalgintzako gehiengo sozialak eskatutako ereduen sistema desagertarazteari (euskararen analfabetoak etengabe sortzen baititu) muzin egin dio. Berriro ere, erreforma hutsala proposatu du: ikasgai bat gehiago euskaraz A eta B ereduetan. Iztuetak lotsagorritu gabe onartu du horrek ez duela bermatuko eredu horietakoak euskaldun ateratzea. Eta hori jakinda ere, lasai asko ikusiko dugu bere soineko larrosarekin Ibilalditik kilometro batzuk egiten “euskararen alde”.
Zertan dabil Eusko Alkartasuna? Non dago Errazti? Eskubideen ukapenei bere alderdiak beti erantzungo zuela hainbeste esan eta azpimarratu ostean, zergatik ez dute egunero protestatzen EAkoek A eta B ereduko ikastetxeetan ume zein gazteei euskara jakiteko –bertako eta berezko hizkuntza propioa– eskubidea lapurtzen zaien bitartean? Zergatik bere alderdiko sailburuek eskubide ukatzaile nagusiak dira?
EAkoak ez dira etsaiak izango, baina, gutxienez, Euskararen Arerioak badira.
Euskal herritar gisa luze jo daiteke Ibarretxeren Plangintzari (Gobernuko Plangintza deitzen dio Erraztik) buruzko edozein eztabaida. Aldiz, euskaldun gisa ti-ta batean bukatzen den gaia da: ez du ezer berririk proposatzen euskararentzat zein euskaldunontzat. Euskara, 1978tik aurrera bezain “voluntario” izango litzateke Spooken Plana onartuz gero, espainiera izango bailitzateke beharrezko hizkuntza bakarra EAEn. Agian testu-inguru horregatik egin du Angeles Iztuetak (EA) bere proposamen berriaren iragarpena: derrigorrezko hezkuntzaren hizkuntza ereduen erreforma.
Irakurle agurgarria:
HIRUKA gure eskualdeko euskara hutsezko hedabide bakarra da; egunero 10 udalerriren berri ematen dugu, eta hilabetero doan duzu aldizkaria kalean, tokiko komertzioetan zein erakunde publikoen egoitzetan. Eta orain doan bidaliko dizugu etxera nahi izanez gero! Proiektua bizirik jarraitzeko, ezinbestekoa dugu zu bezalako irakurleen babesa eta ekarpen ekonomikoa.
Egin zaitez HIRUKAlagun eta gozatu euskaraz!
Izan zaitez HIRUKAlagun