Ehunaka emakumek dagozkien eskubideak aldarrikatu zituzten atzo Uribe Kostan

Erabiltzailearen aurpegia Ukberri 2007ko mar. 9a, 15:09

Jai, kultur edota aldarrikapen formatuan, eskualdean zehar dozenaka eta dozenaka emakume atera ziren plazara atzo, parekidetasuna, gizonezkoen aukera eta eskubide berdinak, sistema patriarkalaren amaiera emakumeen aurkako indarkeriaren bukaera edota hitza eta erabakia eskatzera. Ekimenak goizeko 9etan hasi ziren, Algortako San Nikolas plazan. Bertan, Alboa, Andrak, Eskuz-Esku, Etxekin, Gizatiar eta Roda emakumeen elkarteek Maitane Galarraga 21 urteko artista getxoztarraren horma-irudia osatu zutela, ondoren luncha egin, elkarrekin adostutako agiria irakurri eta txalaparta saioaz gozatzeko. Leioan, berriz, bi kontzentrazio izan ziren goizean zehar: udaletxe aurrean Eskuamaldeko LABek 12etan deitutakoa eta 13:30ean Boulevardean Andrak eta Kafe Huts elkarteek deitutakoa, ondoren bazkaria zutela. Erandion ere, 12etan kontzentrazioa egin zuten, udaletxe aurrean eta Udalak berak deituta. Arratsaldeko 6etan berriz, Itzubaltzeta / Erromon eta Sopelan kultur jarduerak egin zituzten. Gizatiarrek hirugarren munduari buruzko “Despiertas” izeneko hitzaldia eskaini zuen, Santa Eugeniako kultur etxean, PTM Mundu Bat EGKren eskutik. Itzartu taldeak, bere aldetik, literatur lehiaketen sari emanaldia egin zuen Sopelako Kultur Aretoan. 19:30ean, “Emakumeok gure eskubideak borrokatuz” lelopean Getxoko Bilgune Feministak kontzentrazioa egin zuen Algortako Telletxe plazan 77 lagun batu zirela. Azkenik, Itzubaltzeta gaztetxeak emakumeei buruzko olerkiak kaleratu zituen. Argazkian, Leioako emakume elkarteek 80 emakumezko eta gizonezko bakarra bildu zituzten.

Bilgune Feministak zabaldutako testua:

2007ko martxoaren 8 honetan, nahiz eta emakumeon egoeraren irakurketa ezkorra egin beharrean egon, azpimarratzekoa da ere lan eremu berriak jorratuz edota gure generoari betidanik atxikitako baldintza eta betebehar espezifikoak ezbaian jarriz, eskubideen lorpen eta aitortzaren bidean sendo jarraitzen dugula.

Prekarietateak emakume aurpegia du. Lan mundura aspaldi sartu baginen ere, lan esparruen sexuaren araberako banaketak bizirik dirau. Lanbide Heziketan ikasketa maskulinoak hartzen dituzten emakumeak enpresetan praktikak ezin eginda aurkitzen dira unibertsitateko ikasleen artean gehiago diren bitartean, aldagai hau ondoren lanpostuetan islatzen ez bada ere.

Lanik baxuenak, txarrenak, gaizkien ordainduta daudenak, zaintzarekin lotura dutenak emakumeon eremua izaten jarraitzen dute, eremu pribatuan aurkitu ditzakegun ardura gehienak ere gureak izaten jarraitzen duten bezala. Lanaldi bikoitz eta hirukoitzak errealitate bat dira emakumeon egunerokotasunean, honek kontziliazio politiken porrota argiki erakusten duelarik.

Zer esanik ez, emakume izateaz gain, kolektibo zapalduren bateko partaidea izanez gero. Emakumeon bizi baldintzak asko kaskartzen dira etorkina, gaztea, etxekoandrea... izanda.

Paperekin edo paperik gabe emakume etorkinek egiten dituzte lanik baxuetan baxuenak soldata negargarriak jasoz.

Bizi osoa etxeko lanez eta etxekoen zerbitzura pasa duen emakume alargun bati gelditzen zaion pentsioa ez da lanbide arteko gutxieneko soldatara iristen.

Emakumeon kontrako indarkeriak sexuen arteko harreman hierarkikoak bizirik dirautela adierazten digute. Iaz erailketa kasuek behera egin badute ere, are arduratuagoak gaude erasotzaileen adin gaztea edo erasoetan erabiltzen den bortizkeria mailaren igoerarekin. Jai eta aisi eremuetan, ikastetxe eta gazte guneetan ematen ari den bortxaketa eta erasoen gorakadak emakumeok espazio guztietan aske eta seguru ibiltzea ekiditen ari da.

Ez gara gure gorputzaren jabe eta ezin dugu beronen gaineko erabaki askerik hartu. Euskal Herriko administrazio anitzetan era desberdinetara planteatuta bada ere, emakumeok ezin dugu abortua bezalako gaietan libreki erabaki.

Osasun zerbitzuek ez dituzte emakumeon osasunarekin zuzenki lotuta dauden zerbitzuak beharrezko kalitate minimoa ziurtatzeko moduan ezartzen; anbulatorioetan ez dago ginekologia zerbitzurik. Emakumea ez da osasun ikerketen objektu eta subjektu.

Sistema patriarkala lan mardula egiten ari da emakumeok betidanik bete dugun bigarren mailako herritar papera betetzen jarrai dezagun. Beharrak bultzatuta gutxieneko kontzesioak egitera iritsi badira ere, gobernu, instituzio erlijioso, hezkuntza erakunde eta bestelako instituzio atzerakoiak ezingo dira eraldakuntzarako tresna izan, sistema sozial osoa sustengatu eta isilpean egiten den emakumeon lana errekonozitzen ez dutelako.

Are gehiago, Euskal Herriko lurraldeetan finkatutako gobernuak eta alderdi politikoetako ordezkariak ahoa bete hitz irteten zaizkigu oholtza gainera emakume eta gizonen eskubide berdintasuna aldarrikatzera. Berau lortzeko, lege eta plan ugari sortu dituzte beraien lana zein antolatua eta ongi egina duten erakusteko; ondoren garatzeko aurrekonturik ez duten ekimenak. Honela, emakumeon egoera ez da inolaz ere aldatzen ari.

Instituzioetatik hartzen diren neurriak emakumeon bizi baldintza zehatzetan aldaketa suposatu badute ere, ez daude jendartea errotik eraldatzera bideratuak, ez dute emakumeok eremu guztietan pairatzen ditugun desberdintasunen tratamendu orokorra, integrala bultzatu eta kontuan hartzen. Botoak biltzeko eginiko izaera sozialeko neurri populistak martxan jarriaz ez da emakumeon egoera aldatuko.

Emakumeok ez gaude besteek gure eskubideak noiz aitortu zain, instituzioetatik abiatutako neurri antzuen ez gaituzte konbentzitzen. Sexuen arteko harreman bidezkoetan oinarritutako Euskal Herri askea eraikitzeko bidean guk tresna berriak sortu eta borroka egingo dugu errespetatuak izan daitezen.

Bide honetan kokatzen dugu udaberrian onartuko dugun Euskal Herriko Emakumeen Eskubideen Gutuna, emakumeok gure beharrizan eta bete gabeko eskubideen inguruan eginiko eztabaidaren ondorioa. Borroka feministaren norabide eta aldarrikapenak birkokatzeko oinarri sendoa ezartzeaz gain, emakume guztiok biltzen gaituen agiria da.

Martxoak 8 honetan, emakumeoi dei egiten diegu, urteko gainontzeko 364 egunetan bezalaxe, kalera irten gaitezen, herritar orok dituen eskubide eta aukera berdinak izatea nahi dugula aldarrikatzera. Urteko egun esanguratsu honetan, emakumeok gure eskubideen defentsa ozenki oihukatuz kale, auzo, plaza, herri eta hiriak beteko ditugu.

Euskal Herriko Bilgune Feministak dei egin nahi die herritar eta eragile guztiei emakumeon aldarrikapenekin bat egin eta guztiok batera Euskal Herri berri eta justuago bat sor dezagun, Euskal Herri feminista bat.
Irakurle agurgarria:

HIRUKA gure eskualdeko euskara hutsezko hedabide bakarra da; egunero 10 udalerriren berri ematen dugu, eta hilabetero doan duzu aldizkaria kalean, tokiko komertzioetan zein erakunde publikoen egoitzetan. Eta orain doan bidaliko dizugu etxera nahi izanez gero! Proiektua bizirik jarraitzeko, ezinbestekoa dugu zu bezalako irakurleen babesa eta ekarpen ekonomikoa.

Egin zaitez HIRUKAlagun eta gozatu euskaraz!


Izan zaitez HIRUKAlagun