Christoph Martin Wieland alemaniarraren lan bat gaztelaniaz idatzi du Ibon Zubiaur getxoztarrak

Erabiltzailearen aurpegia Ukberri 2008ko urt. 31a, 15:39

Ibon Zubiaur autore getxoztarrak Christoph Martin Wieland egile alemaniarraren "Juno und Ganymed" (Juno eta Ganimedes) poema itzuli du gaztelerara, Getxoko Kultur Etxeak jakinarazi duenez. "Wielandek, XVIII. mendean bere herriko autore nagusienetariko bat zenak, zuzen-zuzenean heltzen dio desio homosexualari lan horretan eta, horren ondorioz, ondorengo belaunaldietako autore alemanek moraltasunik ez izatea leporatu zioten", azaldu dute aipatu iturriek. Bartleby Editores argitaletxeak kaleratu du “Juno y Ganimedes”, elebidun bertsioan (gazteleraz eta ingelesez). “Pioneros de lo homosexual” (Homosexualitatearen aitzindariak) izenburuko liburuan ere homosexualitatea da ardatz nagusia. Argitaratu berri duen bigarren lan horretan, gai horri heldu zioten XIX. mendeko hiru egile alemanen testuak bildu ditu Zubiaurrek. Deustuko Unibertsitatean Psikologian lizentziatu eta filosofian doktorea da 1971ean jaiotako getxoztarra. Tubingeneko (Alemania) Unibertsitateko Erromatar Filologia Sailean aritzen da irakasle 2002tik eta itzultze-lanetan ere jarduten du. Gainera, "La construccion de la experiencia en la poesia de Cernuda" entsegua idatzi du eta W.B. Yeatsen lehenengo poema bilduma (“Crossroads”) itzuli du gaztelerara. Halaber, hainbat artikulu eta kolaborazio egin ditu literatura argitalpenetarako. Argazkian, Ibon Zubiaur idazle getxoztarra / Juno y Ganimedes.

Bere jardueran, Wielandek (Biberach, 1733 / Weimar, 1813) zenbait literatura genero landu zituen. Alemanez mintzo ziren 300 bat estatuz osatutako lurraldean irakurzaletasuna sustatzen ahalegindu zen. Narratzaile, poeta eta itzultzaile lanetan jardun zuen Wielandek eta bere lan nagusien artean "Agathon" eta "Diogenes" nabarmendu daitezke, besteak beste. Horiez gain, Shakespeare, Horacio, Luciano eta Ciceronen lanak alemanera itzuli zituen lehenengo egilea izan zen. "'Juno und Ganymed' Wielanden birtuosismo metrikoaren adierazle argia da, nahiz eta lan hori askoz ezagunagoa den gaiaren ausardiarengatik, freskotasun eta naturaltasunez heltzen baitio desio homosexualari. Literatura greko klasikoaren zale erakusten du bere burua autoreak eta, halaber, bultzada erotikoa eutsi ezineko bezain irekia duen moral bat ziurtzat jotzen du, bultzada hori eragin duen objektuaren generoa edozein dela", kultur iturri getxoztarrek adierazi dutenez. Poema 870 bertsoz osatuta dago, rococo estiloari jarraituz, eta aipamen mitologikoz eta ezkutuko keinuz beterik dago.

Homosexualitatearen aitzindariak

Bestalde, Anthropos argitaletxeak argitaratu duen “Pioneros de lo homosexual” (Homosexualitatearen aitzindariak) liburuan, Zubiaurrek XIX mendeko hiru egile alemaniarren testuak bildu ditu: Karl Heinrich Ulrichs, Karl Maria Kertbeny eta Magnus Hirschfieldenak, hain zuzen ere. Autore horiek guztiek lehenengo aldiz heldu zioten homosexualitatearen gaiari Alemanian. Gizonezkoen arteko sexua zigortzearen aurka jardun ziren, haien ustez gizaki guztiek ez zuten natura bera zertan izan. Horiek horrela, ordura arte aintzat hartuta ez zegoen kolektibo baten profila sortu zuten.
Irakurle agurgarria:

HIRUKA gure eskualdeko euskara hutsezko hedabide bakarra da; egunero 10 udalerriren berri ematen dugu, eta hilabetero doan duzu aldizkaria kalean, tokiko komertzioetan zein erakunde publikoen egoitzetan. Eta orain doan bidaliko dizugu etxera nahi izanez gero! Proiektua bizirik jarraitzeko, ezinbestekoa dugu zu bezalako irakurleen babesa eta ekarpen ekonomikoa.

Egin zaitez HIRUKAlagun eta gozatu euskaraz!


Izan zaitez HIRUKAlagun