Umeak euskaraz erregistratzeko oztopoak salatu ditu Behatokiak

Bi hilabete besterik ez dira igaro Euskal Herrian lehenengo aldiz jaioberri bat euskaraz erregistratu zenetik eta, dagoeneko, epaileak hasi dira beren seme-alabak euskaraz erregistratu nahi dituzten gurasoei oztopoak jartzen, gaur Behatokiak salatu duenez. "Oztopoak eta debekuak ez ezik, baliogabetze-prozesuak ere abian jarri dituzte epaitegietan", azaldu du Paul Bilbao Behatokiko zuzendariak. 2007ko abenduaren 19an Aretxabaletako Erregistro Zibilean egin zen euskarazko lehen erregistrotik hona, Euskal Herriko erregistro zibil ugaritan izan dira horretarako eskaerak. Izan ere, guraso askok jo zuten Behatokira informazio eske eta egoera horren aurrean, Behatokiak umeak euskaraz erregistratzeko kanpaina martxan jarri zuen. Eman beharreko urratsak azaltzen dituen dokumentua prestatzeaz gainera, Behatokiak beharrezkoak diren formularioak ere eskuragarri jarri zituen. "Ez baitzen erreza izan lehen erregistroa egitea", azaldu du Bilbaok. Argazkian, umea euskaraz erregistratzen saiatu diren gurasoak / Kontseilua.

Izan ere, Aretxabaletako Erregistro Zibilean liburu berezi bat zabaldu behar izan zuten jaiotza-inskripzioa euskaraz burutzeko. "Arrazoia: gaur egun EAEko Erregistro-liburu ofizialak gaztelaniaz soilik daude, oraindik ez dago liburu ofizialik euskaraz", zehaztu du Behatokiko zuzendariak.

Lehen erregistro horren ostean, euskarazko inskripzio gehiago izan ziren. Bilbon esaterako, egin dira jada euskarazko erregistroak. Behatokiak zuzenean kudeatu eta jarraitu dituen kasuei dagokienez, hamabi erregistro zibil baino gehiagotan egon dira eskaerak liburuak zabaltzeko: Tolosa, Santurtzi, Ajangiz, Gernika, Donostia, Ondarroa, Deba, Uharte-Arakil, Bilbo, Igorre eta abar.

Herritarrei oztopoak

Kasuren batean, eskaera egin eta hamazazpi egunera bidali dute itzulpen-zerbitzura bi orriko dokumentua; Gernikan epaileak umea oraindik jaio ez delako espedientea ez duela zabalduko jakinarazi die guraso batzuei; Gernikako epaile berak beste eskaera bati erantzuna ere ez dio eman, eta post-it bat itsatsi dio eskaerari espedientea zabalduko ez duela jakinarazteko. "Hori al da epaileek herritarrei erantzun bat emateko bidea? Post-it baten bidez?", galdetu du Paul Bilbaok gaurko agerraldian.

Donostiako Erregistroko Epaileak dagoeneko debekatu ditu euskarazko inskripzioak, oraindik hori ebazteko arrazoirik zabaldu ez badu ere. Gurasoek helegiteko aukerarik ere ez zuten izan, laburra baita umea inskribatzeko epea. Are gehiago, Bilboko Erregistro Zibileko epaileak probidentzia helarazi dio umea euskaraz inskribatu zuen herritar bati, egindako inskripzioa zuzena ez dela eta gaztelaniazko liburuan egin behar duela jakinarazteko.

Legea herritarren alde, eta epaileak?

2007ko abuztuan Justizia Ministerioarekin harremanetan jarri zen Behatokia, euskarazko lehen erregistroaren prozedura medio eta 2008ko urtarrilean jaso du erantzuna: legearen arabera herritarren eskubidea da, baina moldaketak egin behar dira programa informatikoetan.

Eusko Jaurlaritzaren erantzunean euskararen jatorriaren inguruko azalpena jaso du Behatokiak. Antza denez, euskarak jatorri latinoa ez izatean, arazo gehiago sortu omen dira itzulpenetan, eta guztia prest egoteko hiru hilabeteko epea behar zutela adierazi zuten. 2007ko azaroaren 15ean jaso zuen Behatokiak erantzuna. "Hiru hilabete pasa dira jada eta euskarazko libururik ez, hortaz, Jaurlaritzak etxeko-lanak egin gabe eta are gehiago, euskaraz egin diren erregistroak baliogabetzeko prozesuak abiatu dituzte", salatu du Bilbaok.

"Argi dago herritarrek hizkuntza-eskubideak bermatzeko jarrera aktiboa hartzen dutenean, deserosotasunak sortzen direla", adierazi du Behatokiko zuzendariak. Nora Barroso herritarraren kasua da, hain zuzen ere. Nora haurdun dago, euskalduna da eta bere haurra euskaraz erregistratu nahi du. Legeak eskubide hori aitortu arren, Oreretako erregistroan umea gazteleraz inskribatu beharko duela esan diote. Umea jaiotzear dago, baina Donostiako epaileak euskaraz erregistratzeko eskubidea ukatu dio. "Umeari esan beharko diot batzuen eta besteen utzikeriarengatik, legeak aitortzen zion eskubide bat urratu ziotela jaio bezain laster", azaldu du Norak.

"Ez dugu onartuko, hemendik eta hilabete batzuetara, Justizia sailak prentsaurreko dotore batean orain ukatzen ari zaigun eskubidea bermatuko dutela eta hori lorpena dela esatea", azaldu du Paul Bilbaok. "Itzulpen baten zain egon behar al gara gure eskubideak bete daitezen?", galderarekin bukatu dute Behatokiko ordezkariek agerraldia.
Irakurle agurgarria:

HIRUKA gure eskualdeko euskara hutsezko hedabide bakarra da; egunero 10 udalerriren berri ematen dugu, eta hilabetero doan duzu aldizkaria kalean, tokiko komertzioetan zein erakunde publikoen egoitzetan. Eta orain doan bidaliko dizugu etxera nahi izanez gero! Proiektua bizirik jarraitzeko, ezinbestekoa dugu zu bezalako irakuleen babesa eta ekarpen ekonomikoa.

Egin zaitez HIRUKAlagun eta gozatu euskaraz!


Izan zaitez HIRUKAlagun