XVIII. mendeko eliza da zerrendan lehenengoa. Gidak azaltzen duenez, Santa Teresako Fray Marcosen lan hori antzinako San Lorentzo eliza nagusia (XIII. mendea) izan zenaren gainean kokatzen da, azken honen hilobiak iraunez. XIX. mendearen amaieran berreraiki egin zuten, Basterraren aginduz. Eraikinari kutsu neomediebala eman zion, baita neoerrenazentista ere, plazara irekitako arkupean.
Santa Anako baseliza barrokoa Landazabal anaiek eta Andres Alzagak eraiki zuten, XVII. mendeko tenplu baten gainean. Bestalde, grekolatindar estilo zaharra gogoratuz, 1949an eraikitako multzo ikusgarria da hilerria; bere fatxada nabarmentzen dela. Askoz lehenagokoa, XIII. mendekoa, da Otxandategi dorrea, "geroagoko jauretxe eta baserri banaren artean galkatuta" azaltzen dena, gidak aipatzen duenez.
Ondoren, Berango-Uriarte eta Agirre jauregiaz dihardu argitalpenak. Manuel Smith arkitekto entzutetsua hasi zen azken hori eraikitzen 1921ean. Baserrien artean, Arrizubiaga nabarmendu eta Sustatxa, Lukategitxu, Lotxarine eta Madariaga aipatzen ditu; baita Arrate Beko, Etxebarri eta Landaida ere, horietako elementu edergarriak (egur-tailak, zutabeak edo armarriak) azpimarratuz. Azkenik, Gobelatik gertu dauden bost ur-errotak ditu aipagai: Kukullaga, Itza, Errotatxu, Goiko Errota eta Poza.
Ibilbideak, agenda, telefono zenbakiak...
Uribe Kostako Mankomunitatean osatzen duten zazpi udalerrietako eraikin publikoetan egongo da eskuragarri laster koloretan ateratako gida. Munarrikolandako multzo megalitikoa -Berango eta Sopela arteko mugan- bezalako interes guneez aparte, jaien zein kultur edo kirol ekitaldi esanguratsuenen datak ere agertuko dira argitalpenean; baita Mankomunitatetik gertuko udalerrietan ibilbide erakargarriak, planoak eta intereseko telefonoa zenbakiak ere.
Uribe Kostako Mankomunitateak zazpi udalerriak batzen dituen gida berria argitaratuko du. Ekimen horri duela gutxiko beste bat gehitu behar zaio; Jata-Ondo elkarteak Berangoko toki esanguratsuenekin osatutako informazio panelak, alegia. Mankomunitateko gidan udalerriko eraikin interesgarrienak agertzen dira. Izan ere, monumentu-ondare garrantzitsua du Berangok. Guzmango Santo Domingo eliza, Santa Anako baseliza, kanposantua, Otxandategi eta Berango-Uriarte dorreak... osatzen dute aipatu ondarea; baita Agirre, Soportada eta Ikaza jauregiak zein neoeuskaldun estiloko Sasiarte etxea ere. Otxandategiren monumentuak eta hainbat baserri zein errotek osatzen dute interes arkitektonikoko eraikuntza sorta. Argazkian, Lantzarte ingurua Berangon.
Irakurle agurgarria:
HIRUKA gure eskualdeko euskara hutsezko hedabide bakarra da; egunero 10 udalerriren berri ematen dugu, eta hilabetero doan duzu aldizkaria kalean, tokiko komertzioetan zein erakunde publikoen egoitzetan. Eta orain doan bidaliko dizugu etxera nahi izanez gero! Proiektua bizirik jarraitzeko, ezinbestekoa dugu zu bezalako irakuleen babesa eta ekarpen ekonomikoa.
Egin zaitez HIRUKAlagun eta gozatu euskaraz!
Izan zaitez HIRUKAlagun