Imanol Landa: "Partaidetza kultura bat da, ez dut mirari-formulatan sinisten"

Azken lau urteotan alkatetzan jardun duzu eta aurreko zortzietan zinegotzi lanetan aritu zara. Zein da hamarkada luze horretaz egiten duzun balorazioa?

Nik arreta jarri nahiko nieke azkenengo lau urteei, azken batean, horietan izan naiz buru Udalean. Eta nire balorazioa guztiz positiboa da. Alde batetik, jakin badakigu egoera politikoa oso zaila izan dela Udalean. Denok dakigu zelako gehiengoak egon diren osoko bilkuran, beraz minoriatik gutxiengoko gobernu baten bitartez lortu egin dugu aurreko hamarkadetan Getxon ikusi ez den modernizazio prozesu bat aurrera eramatea. Eta modernizazio prozesu hori aipatzen dudanean nik uste dut prozesu orokor bat dela. Eta gainera nabarmena den prozesu bat. Gaur egunean pixka bat igoko bagina udalerritik gora, hegazkin batekin edo, argi eta errez ikus daiteke nola daukagun herria proiektuz josita. Alde batetik daukagu metroko lurperatze lanak Maidagan-Getxo-Andra Mariko gune horretan hain eskatuak ziren, diren lan horiek. Eta martxan daude eta antza denez hurrengo urtean amaituko dira. Beste aldera joaten baldin bagara badauzkagu proiektu ahaltsuak martxan, Romo kultur etxea adibidez, erdigunean baditugu Getxo antzokia eta musika eskola. Beherantz joaten baldin bagara hor daukagu Gobela ibaiaren proiektua, oso garrantzitsua dena Getxokoentzat, dudarik gabe, denok dakigun bezala hor uholdeen arriskua dagoelako.

Baina gero, ekonomia esparruan arreta jartzen badugu, hor daukagu Biscaytik ezagutzaren zentro hori ia-ia martxan Bake Ederreko finka horretan eta baita ere teknologia berriekin lotutako enpresak bultzatzeko egiten ari den antzinako Areetako merkatuaren partzela horretan. Baina, aipatu ditzakegu ere adibidez irisgarritasunaren aldetik zenbat ekimen garatu egin diren legealdi honetan. Eta aurrera begiratzen baldin badugu, bageneukan Ereagako igogailua jarrita, bageneukan ere Bidezabalgo arrapala mekaniko horiek, baina legealdi honetan martxan jarri dugu Salsidukoak, jarri ditugu igogailuak Villamonten, jarri dugu martxan ere Aiboako igogailua metrora ailegatzeko eta, orain, jarriko dugu martxan ere anbulategira eta udaletxera ailegatzeko Alangoko hiru igogailu horiek. Horregatik hitz egiten dut beti modernizazio prozesu horretaz.

Era berean, aipatu egin beharra dago parke eta gune publikoetan eman dugun aurrerakada itzela herrian azken lau urteetan. Eta hor dago zaharberritu ditugun parke guztien zerrenda oso luzea, has dezagun Makaletako parketik, Iturgitxi, Aldapa, orain hasiko gara Gernikan... Gobelaurre edo Txabarri Zuazo Romon, Areeta plaza, Algortako Geltokia plaza, Biotz Alai... Etxeandia apezpikuan ere hor badago parke zaharberritu txiki bat. Pasealekuak berriztu egin ditugu: Areetako kaiarena, Algortakoa, Galeakoa Arrigunagara jaitsiz. Horretan ere aurrerapausoa oso garrantzitsua izan dela uste dut.

Alde sozialean adibidez, aipatu dezagun ere zer ekimen jarri ditugun martxan. Eta hor daukagu adibidez, Getxo aitzindaria izan eta erreferentea den babes pisu tutelatuetan. Hor badaukagu eskaintza garrantzitsua, 41 pisu ditugu Getxon, kopuru honetan sartzen badugu Zabalan egiten ari diren 18 pisu tutelatu berri horiek. Legealdi honetan bultzatu ditugu baina gure esparru sozialean lan egiten duten elkarteei ere baliabide eta erantzun egoki bat emateko helburuarekin, Txabarri Zuazo edo Gobelaurre parke horretan dauden lokalak zaharberritzen ari gara, baliabide egokiak eta gaurkoak euren eskuetan jartzeko. Eta ari gara erantzun egoki bat ematen krisia sartu zenetik ere jakin badakigulako gure herrian ere krisi horrek eragina izan duela eta giza zerbitzutik ere aurrekontuen aldetik joan gara aurrera, erantzun egokia emateko helburuarekin. Beraz, hor daukagu adibidez, bizitza pertsonala, familiarra eta profesionala uztartzeko martxan jarri dugu legealdi honetan Egunsentia haurreskola, hemen, San Inazio ikastetxean. Oso ondo baloratua eta harrera oso ona jaso du, noski, normala denez. Eta jarraitu behar dugu bide horretatik. Romo-Areetan ere, hurrengo legealdian bultzatuko dugu bertan haurreskola bat zabaltzea.

Kirola ere aipatu dezakegu, kirol ekipamenduak. 7 milioi euro sartu ditugu Getxo Kirolean, aprobetxatu ditugulako uholdeak pairatu genuela eta uholdeekin zabaldu ziren diru-laguntzak aprobetxatu egin genituen eta Faduran, konkretuki, sekulako aurrerakada eman da. Hor daukagu areto berri bat, oso erabilia dena, kirol anitzetarako kantxa hori ere berritu egin zen, barruko igeritokia aldatu eta berritu egin zen guztiz... Puskatu egin zen makinaria guztia eta berriztu egin da. Baina, futbol zelaiak aldatu egin ditugu guztiz, Boluekoak... atletismo pista martxan dago... Jarri dugu Fadurako erabiltzaileek eskatzen zuten ostalaritza zerbitzua. Gainera, Peñascal fundazioarekin jarri dugu formazio zentro bat, taberna bat, hots, esparruak asko dira eta nik uste dut modernizazio prozesu hori martxan jarri dugula, martxan jarraituko dugula, uste baitut trantsizioan gaudela, obra askotan oraindik erdian daudela, eta jarraituko dugula. Eta hori egoera politiko oso zail batetik, denok baitakigu nolako egoera politikoarekin aritu garen legealdi honetan.

Hori da udalerriaz egiten duzun balorazioa. Baina maila pertsonalean zu eta zure familia zelan eragin zaituzte ardura hori izateak?

Bueno, gogorra da familiarentzako, dudarik gabe, logikoa denez, postu honek asko eskatzen duelako. Erantzukizun asko daukazu gainean eta erantzukizun horri aurre egin behar. Eta orduan horrek zer dakartza? Denbora asko dedikatu behar, leku guztietan egon behar, erabakiak hartu behar eta, azken batean, nahi eta ez, ardura guztiak eramaten dituzu etxera. Nik badauzkat bi alaba eta ume bat eta eurek ere esaten didate, eskatzen didate eurekin gehiago egotea, normala denez, txikiak dira eta. Eta batzuetan ezin, orduan egia da familiarentzako gogorra dela. Baina egia da ere nik hartutako erabakia dela. Eta gainera niretzako Getxoko alkatea izatea izugarria da, ohore bat da. Herriaren alde lan egitea, aukera hori edukitzea, izugarri polita da. Eta ikustea lau urte hauetan egin duguna eta nola herria aurrera doan... Ez bakarrik nik egindako lanagatik, baizik eta nire lantalde guztiak eta eragile sozialekin egindako lana ere azpimarratu behar da. Oso pozgarria da. Beraz, hor oreka bilatzen duzu eta, gainera, hurrengoan ere hementxe egongo naizela ikusita, hurrengorako balorazioa positiboa da. Egia da familiarentzat hor badagoela pisu hori, baina poliki poliki, gainditzen goaz.

Aipatu dituzu egindakoak, egiten ari zaretenak eta hurrengo legealdian bultzada izango luketenak. Zeintzuk dira getxoztarrentzat dituzun proiektu berriak?

Bueno, argitu nahi nuke modernizazio prozesu honen trantsizioan gaudela, erdibidean gaudela. Getxo Antzokia oraindik bidean dago, obra ia bideratuta dago baina oraindik ez dugu zabaldu, noski. 2013an zabaltzeko aurreikusita dago. Romo kultur etxea orain hasiberria da, beraz, hurrengo legealdian ikusiko dugu. Biscaytik proiektua eta Areetako enpresentzako haztegi hori ere hurrengo legealdian ikusiko dugu. Beraz, trantsizioan gaude, onerako eta txarrerako, zer jakin badakit, herrian, auzokideek pairatzen ari direla obrak. Eta esaten digute, eta esaten didate. Trantsizio horrek alde hori dauka, obretan gaudela eta denok dakigu zer nolako kalteak dakartzaten obrek: zarata soinua, trafiko aldaketa... eta jendea badakigu dagoela pixka bat nekatuta. Baina altxatu behar dugu begirada eta ikusi zein izango den Getxoren argazkia prozesu hau amaitzen denean. Beraz, galdetzen didatenean etorkizunerako zein proiektu berriak? Trantsizioan gaude.

Adibidez, alde ekonomikoan, lehen aipatutako proiektuak martxan daudelako baina aipatu dezakegu Andra Mariko Lantegi Batuak kudeatuko duen digitalizazio zentro hori. Aipatu dezakegu mugikortasun zentroa Errotatxu poligonoan Emausekin. Eta gero, adibidez, plaza eta gune publikoez hitz egiten baldin badugu, obran daukagu Gernika parkea, oso handia den parkea, 15.000 metro karratuko parkea, inbertsio oso handia du eta orain hasi berri dira obrak. Ikusiko dugu hurrengo legealdian, ikusiko dugu ere, adibidez, Portu Zaharreko lautada hori nola egokitzen dugun ere, bidean dago. Jarri ditugu oinarriak Areetako Geltokia plaza ere zaharberritzeko. Azkenengo osoko bilkuran, hain zuzen, akordatu genuen prozedura, proiektua egiten eta diseinatzen hasteko. Hori ere hurrengo legealdian ikusiko dugu, eta gainera partaidetza klabean antolatutako proposamen baten bitartez egin dugu, eta hori ikusiko dugu hurrengo legealdian. Ez dugu aipatu, baina Gobela ibaiaren obra legealdi honetan doa aurrera, baina, noski, proiektu horrekin jarraitu behar dugu eta hurrengo legealdian Jaurlaritzak jarraitu beharko du obra hori aurrera eramaten, proiektu osoa ez baldin bada egiten ez dugulako aurre egingo uholdeen arriskuei. Beraz, trantsizioan gaude, eta legealdi honetan bultzatutako proiektuak nola amaitzen diren ikusiko dugu eta proiektu berriak ere ikusiko ditugu. Lehen aipatu dut haurreskola, baina irisgarritasunaren aldetik proiektu berriak mahai gainean jarri ditugu. Eta horretarako jarri behar ditugu irizpideak, orain arte erabili ditugun bezala.

Adibidez, orain dela gutxi, bitxikeria moduan, Udaltzaingora nindoala prentsaurreko bat emateko, hurbildu zitzaidan auzokide bat eta esan zidan, "Zu, Alangoko igogailuak primeran daude, Arene kaletik osasun etxera ailegatzeko, primeran. Baina, klaro, nola ailegatzen gara Algortako beheko alde horretan bizi garenok Arene kalera arte?". Hor desnibel batzuk badaude, eta orduan hor badago populazio multzo garrantzitsu bat gogoeta hori transmititzen dizuna. Beraz, hori izan daiteke hurrengo pausoa irisgarritasunaren aldetik. Edo eskatzen digute ere, Aiboa geltokitik egoitzara, udaletxera edo epaitegietara ailegatzeko sarbide mekaniko batzuk jartzea. Mahai gainean proposamenak, ideiak... badaude eta irizpideak eta lehentasunak jarri behar dira eta hurrengo legealdian horretan ere aurrera egingo dugu. Beraz, joan behar dugu poliki poliki aurrera, baina bideak zehaztuta daude. Modernizazio prozesu honen oinarrizko lerroak zehaztuta daude. Eta aurrera jo, garatu, bultzatu behar dugu, amaitu arte. Eta hurrengo legealdian ikusiko dugu nola prozesu honek eklosio egiten duen. Ikusiko dugu nola Getxo Antzokia zabaltzen den, nola zabaltzen den musika eskola Algortan, nola zabaltzen den kultur etxea Romon, nola zabaltzen diren enpresa-proposamen guzti horiek: Biscaytik, enpresen haztegiak... Jarraituko dugu, noski, merkataritzari laguntza emanez, jarraituko dugu turismoa bultzatzen... Beraz, jarraituko dugu, koherenteak izanez, modernizazio prozesu hori bultzatzen. Hori da gure konpromisoa. Eta hauteskunde kanpaina honetan zehazten joango gara, baina oinarrizko lerroak jarrita daude. Eta hortik joango gara.

Dozenaka obra eta lan horietan guztiorietan neurriz eta auzokideekin batera lan egiten ari dela uste duzu?

Azken hiru urteetan jarri ditugu martxan ekintza eta proiektu guzti hauek. Nik normala ikusten dut erantzunak ere jasotzea, jende guztia ez dagoelako gurekin egon behar proiektu guztietan. Beraz, logikoa iruditzen zait agertzea gurekin ez datozen iritziak, logikoa eta zilegia gainera. Eta horretan beti aritu gara eta egin ditugu ahaleginak gurekin bat ez datozenekin topaguneak bilatzeko. Hainbat proiektuetan: Getxo antzokian, Aldapako plazan... Eta normalean lortu egin dugu. Eta egin ditugu ahalegin inportanteak.

Adibidez, Getxo antzokiaren proiektuan, nik galdetuko nuke ea gure inguruan egon badagoen proiekturen bat Getxo antzokia baino gehiago kontrastatu eta sozializatu egin dena. Azaldu egin diegu eragile sozial guztiei, azaldu egin diegu herritarrei orokorki, azaldu egin diegu behin eta berriro inguruko auzokideei. Egin ditugu ahaleginak inguruko auzokideen eskaintzei erantzun egoki bat emateko. Eta hori dela eta, adibidez, proiektuak aldaketa nabarmenak jaso ditu. Adibidez, Getxo antzokiaren proiektuaren atzeko partea, aldatu egin da guztiz. Ikusten baduzu aurreproiektua eta oraingo proiektua ikus dezakezu atzeko parte guzti hori altxatu egin dela. Zergatik? Bertako auzokideek eskatzen zigutelako aurrean gune zabal bat edukitzea, oxigenatua den gune bat eta ez aurreikusita zegoen proiektua. Eta proiektua aldatu eta altxatu egin da itsasargi hori, auzokideek eskatu zutelako. Eta proiektua aldatu egin da altuera jaitsiz, 2bimetro baino gehiago, auzokideek eskatzen zutelako. Baina, zure edo gure edo nire malgutasuna muga bat eduki behar du. Eskatzen baldin badigute edo zalantzak jartzen baldin badute proiektua, antzokia eta musika eskola, ezetza eman behar. Zergatik? Konbentzituta gaudelako proiektu hori Getxok behar duena delako. Orduan malgutasuna bai, elkarrizketa bai, negoziazioa bai, baina, azken batean, limiteak jarri behar dira, nora arte heltzen garen.

Ulertu dezaket alboko auzokideak eskatzea plaza bat edukitzea aurrean, ulertu dezaket. Baina haiek ere ulertu behar dute hor badagoela interes orokor bat eta Udal Gobernutik interes orokorrari erantzun behar diogula. Interes partikularreni ere, erantzun egoki bat baldin badugu baita, baina biak jartzen baldin badituzu mahai gainean, topaguneak bilatu behar dira. Ahaleginak egin ditugu. Azkenean, ailegatu gara mugara eta muga horrekin edo topagune horrekin ez baldin badaude ados, nik errespetatuko ditut guztiz, baina honaino ailegatu gara.

Aldapako plazan egon gara hitz egiten auzokideekin, komunitateko presidenteekin, bertan antolatutako komisioekin eta azkenean akordio batzuetara ailegatu ginen. Eta gaur egun plaza eginda dago eta jendez gainezka dago. Eta plaza zabaldu zen momentuan hurbildu ginen eta jendea hurbiltzen zitzaigun esanez oso ondo dagoela eginda. Eta plazei buruz egia da nolabait ere arriskuak hartu ditugula gure gain. Adibidez, kirol jolas guneak plazetan jartzeko momentuan. Aldapan ere horrelako mezuak jasotzen genituen. Auzokide batzuek: "hemen egongo da zarata", "hemen ez dakit zer", "botelioia" eta "ez jarri kirol gunerik". Romon ere, Gobelaurreko parkean gauza bera. Azaldu genuenean jaso genituen horrelako eskakizunak. Eta entzun genuen, baina arriskua hartzeko erabakia hartu genuen, nahi dugulako plazak guztientzat izatea. Baita gazteentzako eta nerabeentzako ere. Eta Gobelaurren arrakasta izugarria da eta hor badaude nerabeak jolasten futbolean, saskibaloian, lehen egiten zen moduan, nik bizi nuen. Uste dut azken belaunaldia izan ginela pilota hartu eta patiora edo kalera jaisten ginenak. Orain arte gure parketan ezin izan da, modelo hori desagertu egin da kotxeak sartu direlako toki guztietan. Parkeek erantzuna eman behar diete auzokide gazte eta nerabe horiei ere. Aldapan gogoeta berbera adierazi genuen auzokideekin. Eta orain dago osatuta eta ez dago problemarik.

Jakin badakit, adibidez, Arrue andereak esaten duela, eta esan zuen publikoki, parke batean ezin dutela bizi eta elkarbizi umeak, gazteak eta nagusiak. Niri harritzeko gauza bat iruditu zitzaidan. Gu horren alde gaude. Eta orduan jakin badakigu hor badaudela erresistentzia batzuk baina arriskua hartu dugu eta egin dugu. Orain, Algortako plazan. Jarri dugu jolasgunea estaltzeko logistika hori. Ni ziur nago arrakastatsua izango dela, umeez gainezka egongo dela eta umeekin gurasoak. Eta gurasoekin gastua gure tabernarientzako eta merkatarientzako. Zer gertatzen zen Algortan? Euria datorrenean umeak ditugun guraso guztiak zein alternatiba geneuzkan? Askok kotxea hartu eta Arteara. Gainera, Euskal Herrian daukagun eguraldia ikusita, euria egiten duen bakoitzean basamortua bihurtzen dira gure kaleak eta plazak. Nik uste dut hori ez dela eredua. Horretarako apustua egin dugu Gobelaurren eta Algortan. Nahi dugulako jendea herrian geratzea, auzoan geratzea, auzoari bizitza emateko eta gainera gure tabernariei eta merkatariei gastua bertan uztea. Nahi dugulako Getxo bizi bat bultzatu.

Beraz, auzokideekin lan egin behar, auzokideei entzun, eurekin ahaleginak egiteko akordioetara ailegatzeko, gauzak azaldu. Egin ditugu sekulako ahaleginak egin ditugun proiektu guztiak azaltzeko. Parke bat zaharberritzeko proiektua bultzatu dugun bakoitzean, parkera joan gara eta jarri dugu hor bulego mugikor bat. Egin genuen Aldapan, Malakate parkean, Gernika parkean eta Gobelaurren. Azaldu, iritziak jaso, aztertu eta erabakia hartu. Auzoz auzo programa zertan datza azken batean. Auzokideengana joan, auzoetara joan. Buzoiak jarri, bai oso deigarria, batzuk esaten dutenez. Baina buzoietan pilo bat iradokizun jaso ditugu. Eta gero auzokideekin zuzenean egon gara, alkatea eta udal talde gobernua. Etorri dira auzokideak eta entzun behar izan ditugu kritikak, horretarako gaude eta. Kritikak, iradokizunak, balorazioak, "hau ez dugu ikusten", "hau bai". Entzun behar, azaldu behar, erantzun behar gauzak, notak hartu eta aurrera jo. Eta hortan sekulako ahaleginak egin ditugu. Benetan horrela uste dut. Beraz, auzokideekin egon gara proiektuak lantzen, azaltzen, iradokizunak jasotzen eta jarraituko dugu bide horretatik. Horrek ez du esan nahi gauzak azaldu ondoren, gauzak kontrastatu ondoren, azalpenak entzun ondoren eta elkarlan hori egin ondoren eta topagunea bilatu ondoren, azkenean esatea: "hala ere ez zait gustatzen". Errespetagarria da, baina egin dugu ahalegina eta honarte ailegatu gara eta azkenean erabakiak Udalak eta Gobernuak hartu behar dituzte.

Beste kritika bat izaten da doako aparkalekuak kendu eta ordainpekoak jarri egin dituzuela.

Datuak lehenbailehen mahai gainean jarriko nituzke. Getxon 39.000 ibilgailu daude eta kalean ditugun plazak 12.000. Datu hori oso adierazgarria da. Eta kaleek ematen dutena ematen dute.

Marra duten plazez ari zara? Normalean erabiltzen direnak gehiago izaten dira.

(Barreak) Bai, gure kaleetan marrak dituztenak 12.000 dira. Datu oso adierazgarria da, zer denok dakigun bezala, Getxon ibilgailu asko daude eta Euskal Herri mailan ziur lehenak garela eta Espainia mailan lehenengoetarikoak garela. Hori alde batera utziz. Gero bestaldetik, zehaztu egin behar da zer hiri eredua behar dugun guretzako, ezta? Batzuk, antza denez, kotxeen arteko hiri bat antolatu nahi dute. Ikusi dugu azkenengo hamarkadetan zer gertatu egin den. Poliki-poliki kotxeak joan direla sartzen gure kaleetan eta inbaditu dutela gure kale guztiak. Eta nik ez dut uste hori gure bizi kalitatearen onurarako izan dela. Horretan ere gogoeta bat egin behar dugu. Zer egiten dugu udaletik? Oreka bat bilatu herriak eta auzoak auzokideentzako egokitu behar direlako eta horretarako oinezkoen esparruak zabaldu behar dira poliki-poliki. Egin dugu hori legealdi honetan.

Romon aparkalekuaren arazoa oso inportantea da. Hor arrisku handia hartu genuen, Aurrezki Kutxa eta Gobelondo kaleak oinezkoentzako jarri genituenean. Denak esaten ziguten, "joder, sartzen zarete Romon eta ikusiko duzue zelako erantzuna izango duzuen". Sartu ginen eta gaur egunean nik uste dut Romoko auzokideek oso ondo baloratzen dutela oinezkoentzako esparru hori. Auzoaren bizitzarako oso inportantea izan delako. Eta hor badago bizia eta hor badago paseatzeko, egoteko, lasai egoteko, familian egoteko, lagunekin... Esparru horiek, auzokideentzakoak diren esparru horiek, joan behar ditugu poliki-poliki zabaltzen. Baina beti oreka bat bilatuz. Egia da aparkalekuen arazoei erantzun egoki bat eman behar diegula baina oreka hori mantendu egin behar da.

Esan duzu "ordaindu behar da", baina zenbat ordaindu behar da? Adibidez, Romon zabaldu genuen Gobela kiroldegian alokatzeko aukera eta ordaindu behar dena ez da asko. Lonja bat alokatzeko ordaindu behar dena baino gutxiago da. Proba izan zen eta aparkalekua bete egin zen bat-batean. Are gehiago, kanpoan gelditu zen Romoko auzokide asko. Beraz, martxan jarri dugu erantzun egokia emateko ekimen bat. Ez da gehiegi ordaindu behar eta badaukazu aparkaleku on bat Romon.

Aparkalekuak bultzatzen jarraituko dugula egia da eta aparkalekuak bultzatzean inbertsio potenteak egin behar dira, oso potenteak. Gauza da nola kudeatzen duzun hori, gure apostua da orain arte egin dugun bezala, ahal den moduan nolabait esplotazio aukera hori zabaltzea eta inbertsioa ez joatea Udalaren aldetik baizik eta adjudikazioak jasotzen dituzten enpresen aldetik. Eta horrela jarraituko dugu.

Uste dut hurrengo legealdian Algortan egingo dugula. Badago ia martxan San Nikolas plazako aparkalekua, bertakoentzat izango dena. Badaude martxan ere, zer esleitua izan da, alokairuzko babes ofizialeko Alangoko 145 etxebizitza horiek. Oso garrantzitsuak niretzako. 145 etxebizitza horietatik %60 bat gazteentzat izango da. 35 urtetik beherako gazteentzat. Lehenengo aldia da Getxon babes ofizialeko etxebizitzekin alokatzeko sistema horri zabaltzen zaiola atea. Hor joango dira 145 aparkaleku ere, beraz, bertara bizitzera joaten direnak ez dituzte euren kotxeak kalean utziko baizik eta behean. Eta, esleitutako promozio horren bitartez, 124 aparkaleku berriak zabalduko dira Alangon. Salsiduko eta Villaondoetako topagune horretan ere zabaldu egingo dugu edo behintzat aztertu egingo dugu hurrengo legealdian, hain zuzen ere, Getxo antzokiari eta Algortako erdigune komertzialari erantzun egoki bat emateko aparkaleku bat txandakakoa zein egoiliarrentzakoa, baina batez ere, txandakakoa.

Eta egun martxan badaukagu ere Ibar-Bengoa Getxoko geltokian lan egiten ari garen disuasio-aparkalekua, 300 plaza. Zertarako? Bada orain arte Uribe Kostatik jasotzen dugun trafikoa, metro maiztasun hobeak bilatzen dutenak, gure auzoetako erdiguneetan beharrean, bertan geratzeko. Beraz aparkalekuen aldeko politikarekin jarraituko dugu baina beti oreka bilatzen eta alternatibak bilatzen ere. Alde horretatik aipatu egin behar dut martxan jarri ditugun arrapala mekanikoak, igogailuak eta abarrek ere helburu hori daukatela. Nahi baduzu Algortako erdigunera ailegatu ez hartu kotxea. Baduzu hor arrapala mekaniko bat erraza, erosoa, igotzeko. Bidezabalen anbulategira igotzeko ere bai. Villamonteko igogailuak, berdin. Nahi baduzu Algortako erdigunera erosketak egitera edo metroa hartzera eroso igo ez hartu kotxea. Baliabideak badauzkazu.

Bizikleten mailegu sistema hori ere martxan jarri dugu, bizikleta eguneroko bizitzan mugitzeko bultzatu nahi dugulako. Sistema automatiko hori martxan jartzeko momentuan aitzindariak izan ginen. Gero etorri ziren Bilbo eta abar, baina Getxo aitzindaria izan zen. Eta badaukagu 20, 12 geltoki herri guztian banatuta eta 150 bizikleta, eta ordaindu egin behar dena da hamar euro urtero. Eta hurrengo legealdian bizikleta elektrikoak erabiltzeko aukera ere jarriko dugu martxan, gauzak errazteko eta bizikleten erabilpena bultzatzeko. Horretarako jarri dugu martxan ere bidegorri sarea. Uste dut legealdi honetan sekulako aurrerapausoa egin dugula alde horretatik. Bidegorriak sartu ditugu gure auzoetako erdiguneetan. Bizikleta erabiltzeko. Ez soilik paseoak emateko Areetako kaiatik, edo Portu Zaharretik edo Sopelatik, Azkorritik... Ez, eguneroko bizitzan erabiltzeko: eskolara joateko, kiroldegietara joateko edo etxera joateko. Eta horretan erantzunak jaso behar izan ditugu, askok ez dutelako ulertzen. Baina Europatik ikusten duzu bizikletak sartu behar direla, alternatiba direlako, ez dutelako kontaminatzen eta kotxeak alde batera uzten dituztelako. Beraz, politika orokor bat da. Aparkalekuak, mugikortasuna, irisgarritasuna, oinezkoen esparruak zabaltzea... horretan datza bultzatzen ari garen hiri eredua. Eta horretan jarraituko dugu orekak ere inportanteak direlako.

Esana duzu PSE-EEk eta PPk, ahal izanez gero, Jaurlaritzako ituna Getxora ere ekarriko dutela.

Bai, behin eta berriro esaten dut. Uste dut Lopez eta Basagoitiren arteko hitzarmenaren atzeko partean Getxo dagoela. Hori, uste dut, argi dago. Eta dokumentu horren atzeko parte horren ordainketa orain eskatu nahi diotela PPkoek Lopezi. Beraz, nik oso argi daukat Getxon, zenbakiek ematen baldin badute, Lopezek Arrue alkatetzan jarriko duela. Hori oso garbi daukat, beraz, hori auzokide eta getxoztar guztiek jakin behar dute. Jakin behar dute hitzarmen hori sinatuta dagoela. PPkoek esaten dutelako, gainera, argi eta garbi. Jakin behar dute Getxo ez dutela alde batera utziko zenbakiak ematen baldin badute. Beraz, Getxon ez dago aukerarik, ala jeltzaleak eta Imanol landa ala Arrue. Ez dago besterik. Uste dut hori auzokide guztiek ikusten dutela. Ez dago alternatibarik. Beraz, 22ko hauteskundeetan hori erabakiko da Getxon. Entzun dezagun zer esaten duten PPkoek. Entzun dezagun. Nik nire blogean badaukat hor izkinean, blogeko horman jarrita, Lopezen bideo bat. TVEn egindako adierazpen batzuetan argi eta garbi esaten zuen: "zabalduko dugu normalizazio hitzarmen hau udaletxeetara ere bai". Eta jakina, non dauzka PPk udaletxera ailegatzeko aukerak? Non dauzka? Eta zein da PPrentzako lehentasuna, udalez hitz egiten baldin badugu? Bada Getxon. Hori edozeinek ikus dezake. Logika guztia dauka.

Aldiz, 2007an zenbakiek ematen zuten eta PSE-EEk zuri eman zizun alkatetza. Gainera, azken bi urteotan aurrekontuak PSE-EErekin negoziatu dituzu.

Bueno, 2007an egon zen itun bat, boto gehien izan zuen kandidatura errespetatzeko. Horregatik atera nintzen Getxon 2007an. Horregatik eta, batez ere, hauteskundeak irabazi genituelako. PPk baino boto gehiago eskuratu genituen eta hori ez da inoiz ahaztu behar. Beraz, irabazi genituen hauteskundeak eta errespetatua izan zen boto gehien lortu zuen zerrenda. Horregatik egon ginen eta gaude alkatetzan. Baina lau urte hauetan aldaketa nabarmenak gertatu egin dira Euskal Erkidego Autonomoan. Gertatu egin da PP eta PSE-EEren arteko hitzarmena Lopez lehendakari izateko. Hortik dator aldaketa. Egoera ez da berdina 2007an eta 2011 honetan, Lopezek ordaindu behar duelako Basagoitik emandako laguntzak lehendakaria izateko. Eta ordainketa horretan nor dago? Getxo dago. Beraz egoera ez da gauza bera, berria da. Hori ukaezina da nire ustez.

Maiatzaren 23an gehiengoa osatzeko behar izanez gero, norekin jarriko zinateke harremanetan? PP, PSE-EE, Bildu, Aralar ala Ezker Batuarekin?

Nik uste dut horrelako gogoetarako hurrengo egunera itxaron behar dugula. Ziur nago gure proiektua izango dela maiatzaren 22an herritarren aldetik laguntza gehien eskuratuko duen proiektua. Irabaziko ditugu hauteskundeak. Eta gero ikusiko dugu, gobernua osatzeko edo alkatetzara ailegatzeko laguntza behar baldin badugu, ikusiko dugu herritarrek zer esan duten, zer argazki politikoa daukagun mahai gainean eta momentu horretan hasiko gara aztertzen eta erabakiak hartzen. Baina gure lehentasuna herriari zer egin dugun azaltzea da. Uste dut herriak ikusten duela, nabarmena delako, nola aritu garen lau urte hauetan eta zelako aurrerapausoak eman dituen herriak. Eta emango dituenak, trantsizioan baikaude. Gure lehentasuna da babes hori berriz jasotzea. Ziur gaude Getxorako gure proiektua proiekturik onena dela. Eta ziurtasun horrekin goaz hauteskundeetara, egindako lana mahai gainean jarriz. Hortik aurrera, auzokideek erabaki behar eta auzokideek erabakia hartu ondoren argazkia ikusi eta erabakiak hartuko ditugu.

Maiatzaren 22an, abertzale batek zergatik bozkatu beharko du udaletxean bandera espainola jarri duen alkatea?

Abertzale batek egin behar duelako irakurketa sakonago bat, nire ustez. Abertzale batek aztertu behar duelako zeintzuk diren alternatibak. Abertzale batek aztertu behar duelako gure herriaren alde, gure herriaren nortasunaren alde, gure herriko kulturaren alde, euskararen alde, euskal kulturaren alde, euskal identitatearen alde... udalerri honetan jeltzaleek bultzatutako gobernuak egin duena. Hori guztiori aztertu behar du abertzale batek. Eta gero, begiratu ere zein den alternatiba, eta alternatiba bakarra Marisa Arrue da. Eta nik uste dut denok ezagutzen dugula nor den Marisa Arrue, zelako politikak planteatzen dituen eta, gainera, inongo lotsa barik.

Hemen ikusi dugu behin eta berriro, aurrekontuak aurkezten ditugun bakoitzean, nola zuzenketak aurkezten dituzten eta horietan euskararen aldeko politikei zuzentzen dizkiegun baliabide guztiak kentzen dituztela jartzen duten. Getxo erreferentea da euskararen aldeko politiketan. Udaletik bultzatutako politikak oso ahaltsuak direlako. 1.600.000 eurotako aurrekontua jartzen dugu urtero mahai gainean euskararen alde. Herrian daukagun euskalgintzan lan egiten duten elkarte eta mugimenduak ere erreferente dira Euskal Herri osoan: ALBE eta beste mugimendu guztiak.

Abertzale batek aztertu behar du zer eraginak, zer ondorioak gertatu daitezkeen Marisa Arrue alkatetzara ailegatzen bada. Ari gara, adibidez, Ipar Euskal Herriarekin harremanak estutzen. Kulturaren aldetik Euskal Kultur Erakundearekin, Iparra Galdu Gabe, Angelurekin, Angelun euskal kulturaren alde lan egiten duten erakundeekin, topaguneak antolatzen. Hori guztiori gure nortasunaren alde, gure identitatearen alde, gure kulturaren alde... Euskararen alde egingo luke Marisa Arruek? Hori da abertzale batek aztertu beharko duena.

Banderarena Auzitegi Gorenak inposatutako erabakia da. Lehenengo epaitegiak erabaki zuen, errekurritu genuen, helegitea sartu genuen eta ailegatu gara azken momentura arte. Ez daukagu ja helegiterik jartzerik. Hor dago erabakia. Eta erabakia bete behar. Baina uste dut irakurketa sakonagoa izan behar dela. Denok dakigu, eta abertzaleok batez ere, zelako politikak planteatzen dituen Marisa Arruek. Gure nortasunari dagokion politika, gure kulturari, gure identitateari. Eta orduan, abertzale batek egin behar duen irakurketa zera da: utzi behar dugu herria Marisa Arrueren eskuetan? Ala Imanol Landaren eskuetan? Gauza bera dira Imanol Landa eta Marisa Arrue? Gauza bera da PP eta EAJ Getxon? Nik uste dut abertzale batek oso argi daukala zein den bere erabakia. Oso garbi eduki behar duela.

Euskara eta euskal kultura aipatu dituzu eta estatistika guztietan agertzen da, esan bezala, Getxo dela euskara arloan gehien gastatzen duen udaletariko bat. Baina, bestalde, Kontseiluak egindako hizkuntz udal politikaren azterketan, eznahikoa jaso du. Zelan iristen diozu horri?

Azkenengo azterketan Getxo ez da agertzen.

2008koan agertzen da.

Bakoitzak aplikatzen ditu bere irizpideak. Uste dut denok bat gaudela Getxon euskararen aldeko politikak onak direla, potenteak direla eta aurrekontuak jartzen ditugula mahaigainean eta, ez bakarrik aurrekontuak. Orain dela gutxi egon ginen euskararen aldeko politikei buruz jardunaldi batzuetan gure alderdian eta Getxon zelan aritzen garen azaltzea eskatu ziguten. Euskararen aldeko politikak aurrera eramateko nik hiru oinarri jartzen ditut beharrezkoak. Alde batetik, euskara zerbitzu bat edukitzea eta zerbitzu egonkor bat. Getxon egin dugu, bi pertsona ditugu funtzionarioak direnak, hau da, behin betirako daudenak ia udalean sartuta, eta udal euskaltegia ere badugu. Beraz egonkortasuna bermatuta dago euskararen politikak aurrera eramateko. Bigarrena aurrekontuak. 1.600.000 eurotako aurrekontua. Esan duzunez, euskal herri mailan lehenengoen artean, ez baldin bagara lehenengoak, proportzioak kontutan hartzen baldin badira. Eta hirugarrena, euskalgintzan aritzen diren elkarte eta mugimenduekin elkarlana. Nik uste dut alde horretatik ere ondo gaudela. Eta laugarren oinarri bat, eragile sozialekin orokorki lana euskararen alde. Gure bizitzaren esparru estrategikoan lan egiten duten eragile sozialekin lana. Merkataritzan, kirolean... eta ari gara kulturan. Orain dela gutxi sinatu dugu elkarte kulturalekin hitzarmen bat. Udalak baliabideak, dinamizatzaileak, laguntza, aholkularitza jartzen ditu. Elkarteek euren konpromisoa. Hortan ere nik uste dut ondo goazela. Beraz, errespetatzen ditut Kontseiluak egindako balorazioak baina uste dut Getxon udalak, elkarteak, euskalgintzan aritzen diren mugimenduek, herriak... guztiok euskararen alde egiten dugun lana orokorki oso ona dela. Eta hori baloratu egin behar dugu. Joan behar dugula aurrerago hobeto lan egiten, dudarik gabe, joan behar dugu poliki-poliki gainditzen eta gauzak hobeto egiten, baina baloratu behar dugu daukaguna eta aurrera jo.

Etxebizitza arloan, 2007an Udalbatzak bertan behera utzi zuen 8.000 etxebizitzen proiektua. Dena den, programa berrian proposatzen duzue babespeko etxebizitza gehiago. Etxebizitza horiek berriak izango lirateke? Ez? Eta non kokatuko lirateke berriak izatekotan?

Bueno, lehenik eta behin, aurreko legealdiko proiektu hori ez zuen osoko bilkurak bertan behera utzi, alkate ahaldunak baizik. Tokiko Gobernu Batzarreko erabaki baten bitartez utzi nuen alde batera, hauteskunde kanpainan argi eta garbi azaldu nuelako eta proiektu hori alde batera utziko genueneko eta zerotik hasiko gineneko konpromisoa hartu nuelako. Eta beraz, hori niretzako oso inportantea da. Babes ofizialeko etxebizitzak bultzatu behar dira noski eta horretarako akordio batera ailegatu ginen alderdi sozialistarekin. Zehaztu genuen Getxoko etxebizitzaren plana, baina zoru urbanoetan. Eta hor zehaztuta daude zer promozioak bultzatu behar diren. Azkenean, babespeko 1.200 etxebizitza izango dira baina horretarako badaukagu tarte luze bat. Bospasei urtetan egin behar dugu. Eta plan horrek guretzako lehentasuna dauka. Lehenengo adierazpena Alangoko esparru horretan egingo diren alokairuzko promozio hori da, esleituta dagoena eta hurrengo hiru urteetan egingo dena. Beraz, etxebizitza plana zehaztuta eta akordioak adostatuta eta martxan daude.

Gero, egia da egon badagoela beste gogoeta bat egin beharra, Hiri Antolamendurako Plan Orokorra (HAPO) berrikustean. Hurrengo legealdian, HAPOren berraztertzeari egin beharko diogu aurre, legeak horrela eskatzen duelako. 2001ean indarrean jarri zen HAPOk zortzi urteko epea zeukalako eta, beraz, ia epetik kanpo gaude. Egin behar diogu aurre prozesu horri eta prozesu horri egiteko momentuan aztertu behar ditugu interes guztiak eta irizpide guztiak. Eta noski, etxebizitzarena ere egon behar da mahai gainean. Baina, gogoeta hori egin behar dugu guztion artean. Partaidetza landuz, iraunkortasuna oinarrizko irizpidea kontuan harturik, eta bat-etortze eta adostasun nagusiena bilatzeko helburuarekin. Azken batean, babes ofizialeko etxebizitzez ez ezik Getxoko etorkizunari buruz hitz egiten ari gara. Etorkizuneko Getxo zehaztuko dugu edo zehaztu beharko genuke. Eta hor, guztiok parte hartu behar dugu: alderdi politikoak, eragile sozialak, auzokideak. Beraz, prozesua oraindik ez da hasi, hasi beharko dugu hurrengo legealdian, baina prozesua izango da oso sakona eta irizpide horiek kontutan harturik. Iraunkortasuna egon behar da mahai gainean. Zehaztu behar da nora, edo zenbat edo nola nahi dugun, nahi baldin badugu, hazkundean jarraitu.

Etxebizitzaren arazoari aurre egiteko zer egin behar dugun ere aztertu beharko dugu eta zer neurriak hartuko ditugun ere jarri beharko dugu mahaigainean. Eta beste irizpide guztiak. Eta esparru publikoak eta esparru berdeak zeintzuk izan behar diren, birikiak eta abar. Irizpide horiek guztioriek mahaigainean jarri eta hasi gogoeta sakon bat eginez, partaidetza landuz. Baina hori guztion konpromisoa izan behar da eta guztiok landu behar dugun ibilbidea. Beraz, babes ofizialeko etxebizitzei dagokienez badaukagu etxebizitzen plan bat adostuta, zehaztuta eta martxan zoru urbanoan. Zoru urbanoa ez dena berraztertze testuinguruan elkarlana eta adostasuna aipatu ditut. Akordio batera ailegatu ginen Andra Mari Gure Lurra elkartearekin, jabedunekin. Gobernu eta alkate bezala konpromisoa hartzeaz gain, hitzarmena eraman nuen osoko bilkurara eta osoko bilkuran aho batez onartua izan zen. Beraz, hor ere badaukagu beste irizpide oso inportante bat, auzokideekin lortutako akordioa. Dokumentuan zehaztuta daude zeintzuk diren konpromisoak eta nik beteko ditut.

Programan nahiko garrantzia ematen diozue hiritarren parte-hartzea sustatzeari. Parte-hartzeari zeri deitzen diozue zehazki? Proposamenak egin ahal izateari ala erabakietan esku sartzeari?

Partaidetzaz hitz egiten dudan bakoitzean gauza bera esaten dut. Uste dut partaidetza kultura bat dela. Ez da gauza mekaniko bat, kultura bat da. Eta kultura horretan murgildu behar gara bai politikariok, bai udal antolakuntza eta baita auzokideak ere. Batzuk esaten dute, edo identifikatzen dute partaidetza erabakia hartzearekin. Nik uste dut kultura horretan joan behar garela aurrera joaten poliki-poliki. Ez dut mirari-formulatan sinisten. Badakit zer gertatu den beste udalerri batzuetan, Europa mailan, Espainia mailan. Sekulako proposamenak mahai gainean jarri, gainera belarrientzako oso politak direnak, baina gero jendea bidean erre dela. Partaidetza lantzea ez da batere erraza. Orduan, kultura hori zabaldu behar da. Eta denok barneratu egin behar dugu. Denok, politikariok lehenok. Baina baita ere antolakuntzak, zer nik beti esaten dut gauza bera: zertarako antolatu autopista izugarri handiak azkenean inbutu batera ailegatzen baldin bazara? Orduan joan behar dugu poliki-poliki aurrera joaten. Eta alde horretatik uste dut Getxon ez gaudela batere txarto. Badaukagu zabalduta esparru sektorial guztietan lantaldeak, foroak eta kontseiluak, udal politikak orientatzeko. Zuk egiten baduzu lan euskararen alde, jakin beharko zenuke euskararen alde lan egiten duten edo euskararen politikaren aldeko esanguratsuak diren entitateak eta pertsonak zer esaten duten. Horretarako daukagu kontseilua, euskararen aldeko kontseilua.

Euskararen Aholku Batzordeaz ari zara?

Bai, baina hitz egiten badugu berdintasun politikez, orain ia formalizatu egin da Berdintasun Kontseilua. Baina aurretik bageneukan martxan lantalde bat herriko berdintasun politiketan murgilduta dauden emakumeen elkarteekin. Lankidetzan, gauza bera. Hirigintzan, badaukagu Hirigintza Plangintzarako Aholku Batzordea. Ingurugiroan, Ingurumen Foroa. Boluntariotzaren esparruan badaukagu beste talde bat antolatuta. Gazterian, badaukagu herrian lan egiten duten aisialdi elkarteekin eta gazteekin lan egiten duten elkarteekin beste foro bat. Foro horiek zabalik dauzkagu ia esparru guztietan.

Bestalde, hirigintza proiektuak behin eta berriro aurkezten, azaltzen, iradokizunak jasotzen ibili gara. Auzoz auzo zer da? Partaidetzaren oinarrizko formula. Alkatearekin hitz egiteko aukera dauka auzokideak alkateari esan nahi diona esateko, alkateak auzo horretan zer gertatzen den gogoan har dezan: "Ez dugu hau ondo ikusten", "egin behar dugu hau hau eta hau". Hori ere ez al da partaidetza? Edo ez al da partaidetza Udalarenak diren baliabideak elkarteen eskuetan ustea eta eurek kudeatzea? Futbol taldeek egiten duten moduan, adibidez. Edo ez al da partaidetza nagusien etxeko kudeaketa nagusiek eurek eramatea, zuzendaritza baten bitartez? Hau da, Getxon martxan ditugun formulak asko dira, potenteak dira, onak dira. Aurrera joan behar dugula, noski. Hurbildu behar dugula partaidetza erabakiari nolabait, bai. Baina izan behar da prozesu progresibo bat, eta aurrera joan behar dugu. Eta hurrengo legealdian aurrera joko dugu. Nire hauteskunde programan jarrita dago, antolatu behar dugu plan orokor bat. Koherentzia gehiago eman behar diogu martxan ditugun formula guztiei. Eta formula berriak jarriko ditugu martxan partaidetza eta erabakia hurbiltzeko. Eta partaidetzan dagoen arriskua, azken batean da, bidean jendea erretzea.

Batzuk minusbaloratzen dituzte foro horiek. Baina ez dut ezagutzen foro bat lau urte luzez lan egin duena ez bada funtzionatzen. Eta "funtzionatzen" esaten dudanean foroan proposatzen dena, ez guztia baina parte inportante bat bai, gero erabakietan adierazten edo espresatzen dela esan nahi dut. Jendea, elkarteak, auzokideak ez dira lau urte luzez batzarretara joaten, lan egitera, proposamenak egitera... beste aldetik ez baldin badiete kasurik egiten. Joaten bazara lehenengo, bigarren, hirugarren, laugarren batzar batera eta proposatzen duzun guztiari ezetza ematen baldin badizute esango duzu: "zertarako etorri?". Ez da gure kasua. Foro guztiak martxan daude eta egongo dira hurrengo legealdian. Eragile sozialek ikusten dutelako, agian ez eurak proposatzen duten guztiari baina bai alde inportante bati baietza ematen diogula. Mugak daude, noski, baliabideen aldetik edo politiken aldetik. Baina foroek funtzionatu egiten dute, eta hori da, azken batean, erabakietan euren iradokizunek isla dutelako. Bestela jendeak ez luke jarraituko. Orduan, nire konpromisoa, daukaguna balorean jarri, aurrera joatea eta formula berriak martxan jartzea da. Beraz, partaidetzaren alde bai, suabe-suabe, guztiok batera. Barneratzeko kultura hori eta kultura hori azken batean efektiboa izateko.

Bestalde, zaborrei edo hiri hondakinei buruz berba egiten denean normalean hitz egiten da tasen prezioez eta horrelakoez. Baina ez da berba egiten zabor horien amaieraz. Gipuzkoan, atez ateko bilketaz hainbat udal %75 eta %80 bitartean birziklatzen ari da egun. Getxon %23a birziklatzen da eta bestea erretzera bideratzen da. Hori aldatzeko asmoa daukazu?

Bere momentuan, egin dezagun atzera begiradatxo bat, Getxon zaborra tratatzeko geneukan irtenbidea zabortegia zen. Baina zabortegia amaitu egin zen, gainezka egin zuen eta itxita dago. Orduan egin zen gogoeta sakon bat eta hartu zen erabaki bat, hondakinak Zabalgarbira bidaltzea.

Azpimarratu nahi dut Getxon birziklatzearen aldeko politika asko bultzatu dugula eta uste dut herrian eta udalean oso ondo baloratuta daudela. Eta jarraituko dugu bide horretatik. Egia da hartu zen erabakia Zabalgarbira eramatea izan zela. Tratamendu sistema hori Europa mailan onartuta dago eta tratamenduak egiteko sistemak zehazten duen Europako arautegian jartzen ziren lehentasun jerarkikoen artean errausketa lehenengoetarikoa zen. Hirugarrena zela uste dut.

Horrek ez du esan nahi etorkizunean aztertu beharko ez ditugula ia beste sistema batzuk uztar ditzakegun. Egin beharko dugu. Baina nik uste dut bere momentuan hartutako erabakia, oso kontuan harturik zein baldintzetan, nola, zein aukerak zeuden... ondo hartuta izan zela. Ikusiko dugu etorkizunean beste sistema batzuk posibleak baldin badira, kontutan harturik Getxo 82.000 auzokidez osatutako herri bat garela. Beraz, irtenbideak direnak dira. Baina uste dut erabakia ondo hartua izan zela, tratamendua egiteko erabiltzen dugun sistema onartuta dagoela eta ondo baloratua dela Europa mailan. Baina berziklatzearekin ere jarraitu behar dugu, jarraitu behar dugu kontzientziazioa zabaltzen, jarraitu behar ditugu baliabideak jartzen. Orain, legealdi honetan jarri dugu garbigune mugikorra. Jarri dugu orain ere beste edukiontzi berri bat arropak, liburuak eta beste hainbat gauza bertan uzteko eta tratatzeko. Jarri genuen ere, eta aitzindariak izan ziren, etxetresna elektriko txikiak ere tratatzeko baliabideak. Beraz, Getxon berziklatzearen aldeko politikak inportanteak dira, bultzatzen ari gara Udaletik, herrian harrera ona daukate eta joango gara bide horretatik. Hori da egingo duguna hurrengo legealdietan. Oraindik bide hori egin behar dugu.

Egindako galderez gain, zer edo zer baldin badaukazu esateko orain daukazu momentua.

Azpimarratu nahiko nuke berriz ere zer dagoen, zer erabakiko den 22an. Bi aukera daude, Marisa Arrue ala PNV. Eta Marisa Arruek behin eta berriro esan du martxan jarri dugun modernizazio prozesu hau bertan behera utziko duela. Marisa Arruek argi eta garbi adierazi du publikoki Getxo antzokiari bere ezetza borobila, Romo kultur etxeari bere ezetza borobila. Bere unean eman zion ezetza borobila, adibidez, Romoko kiroldegiari. Gurutzontzien ekimenari ezetza borobila eman zion. Beraz, ezetzaren aldeko apustua da Marisa Arruerena. Herria aurrera eramateko momentuan bultzatzen ari garen prozesua bertan behera uzteko konpromisoa hartu du publikoki. Ez dezagun ahaztu ere Marisa Arruek euskal kulturaren aldeko politikak, euskal nortasunaren aldeko politikak bertan behera utziko dituela. Eta beraz, hori guztiori baloratu behar du auzokideak erabakia hartu baino lehen, jakinez bi aukera bakarrik daudela. 22a pasatu ondoren ala Marisa Arrue ala Imanol Landa. Ez dago besterik, onerako zein txarrerako, baina ez dago besterik. Beraz jendeak jakin behar du PNV bozkatzen ez badu beste aukera guztiek Marisa Arrue alkatetzara eramango dutela.