3- Askatasuna ez da edonolako oparia, legeak bermatzen du, ezin delarik gutxietsi edota pribilegio ekonomiko edo klasekoen alde egokitu. Iraultza frantsesak esan zuen bezala: “Ze zentzu dauka legeak eskubide berdintasunari omenaldi hipokrita bat egiteak, legerik premiazkoenak, beharrak, herriaren parterik osasuntsuena eta ugariena honi uko egitera behartzen badio!. Ez da askatasun estutua gaur behartzen duena, lan eta etxerik gabe bizitzera pertsona asko, beste batzuek metatzen eta espekulatzen duten bitartean?. Ez da iruzurra legearen bitartez pribilegioak ematea, bake sozialaren aitzakiarekin, isilune-harresi bat hedatuz?
4- Errepublika ezin da errege baten agindupean egon, gure bizitzak zuzentzen dituen produktibismo hegemonikoak eta patriarkalak egiten duen moduan; herriak zuzendu behar du. Emakumeen menpekotasunetik aske eta fisikoki eta psikologikoki nola eta zerekin elikatu behar garen esaten digun kapitalismotik libre dagoena. Errepublika, gizatasunean, herrian eta bizitzan ezin murriztea esan nahi duelako ere.
5- Aurrekoarekin erlazionatuta, berdintasunak justizia sozialeko, birbanaketa eta pribilegioen amaierako eskaera dakar, beraz. Zentzu honetan, laikotasuna berdintasunaren adierazpen bat da.
6- XXI. mendean planetaren mugak ignoratzen dituzten akziorik ez dezakegula babes. Klima-aldaketa, hondakinak eta eredu energetiko fosilistaren agorpena, kontsumoan murgildutako eredu sozial eta ekonomikoa, neurrigabeko ekoizpena, poluzioa eta hegoaren baliabideen lotsagabeko esplotazioa, irteerarik gabeko bide batera eramaten gaituzte, ekologikoki eta sozialki ere. Norabidea, gehiago itxoin gabe, biratu behar da.
7- Anaitasuna koherentziako elementua dela, eta pertsonen, taldeen eta herrien arteko solidaritatean oinarritutako etika.
Errepublikanismoaz eta kapitalismoaz galdetzea zilegi eta beharrezkoa dela ulertzen dugu ere. Pribilegioak defendatzen dituen sistemak bide ematen dio jendearen parte-hartzea urruntzeari, legea bere probetxurako erabiltzen du, etekin ekonomikoa eta hazkundea gizakiaren gainetik jartzen du, eta ekologikoki eta sozialki kaltegarria da. Hain zuzen ere, gogoratu ditugun balio errepublikanoen guztiz kontrakoa. Askatasuna, berdintasuna eta anaitasuna kolokan jartzen ditu, eta giza eskubideak mozteko baldintzak bultzatzen ditu. Horrela esan dezakegu kapitalismoa eta neoliberalismoa oztopo bat direla errepublikarako. Gehiago esango genuke, antirrepublikanoak dira.
Transformazio sozialeko entitate politikoei, besteen artean ordezkatzen ditugunei, kontu hauek eztabaida politikoaren zentroan jartzeko erantzukizuna, eta koherenteak izatea, tokatzen zaie. Balio errepublikanoek gure ekimenak bultzatu behar dituzte, eta hiritarrei parte-hartzeko bide errealak irekiak mantentzeko bultzada izan behar dira.
Osasuna eta Errepublika!
Alternatiba Bilbo, Antikapitalistak, Aralar, Equo, Gorripidea, Ezker Anitza eta EPK alderdiek 2013ko apirilaren 14an argitaratutako artikulua