Zenbaitek ez du atsegin bertsolaritzak euskal kulturaren baitan hartu duen kokapen hegemonikoa (piramideak euskaldunok egin behar izan bagenitu, goiko punta moztu egingo geniekeen, seguru!), eta hortik ondorioztatu du ez zaiola bertsolaritza bera gustatzen. Horraino ez dago arazo handirik, ez baita munduan ororen plazera egiteko gai denik; baina bertsolaritzarekiko desatsegin hori gizarteratu eta zabaltzea beste kontu bat da. Kontu larria iruditzen zait, gutxienez bi arrazoirengatik: Lehenik eta behin, bertsolaritza ez baita txapelketa bakarrik. Imajinatu norbaitek dioela literatura ez duela maite: hori ezinezkoa da. Ez zaizkio gustatuko obra kanonikoak, edo eleberriak, edo autofikzioa... agian ez zaio gustatuko irakurtzea, baina hortik literatura gustatzen ez zaiola esatera iristeari auskalo zein izen jarri, izenik izatekotan. Eta bigarrenik, halako baieztapen bat publikoan egiten duenak ez dakit zer bilatzen duen, baina arte oso batekiko gutxiespena plazaratzen duenak neurtu beharko luke zenbat gutxiesten duen ekintzak berak bere egilea.
Xabi Paya itzultzaile eta bertsolari algortarrak herenegun "Gaur 8" astekarian argitaratutako artikulua.
[© Xabi Paya - Gaur8.info] Bertsolaritza, azken definizioaren arabera, hoskidetasun eta neurri irizpideak betetzen dituen diskurtso kantatua da, baita diskurtso horren inguruan dabilen mugimendua ere. Adierazpide zaharra da (1452koa du aipurik zaharrena), baina gizarteak gehien ezagutzen duen bertso-formatuak, txapelketak, 2035ean mendeurrena beteko du. Baziren lore-joko eta txapelketak 1935. urtearen aurretik, baina euskal intelligentsiak bertso-gudu nazionalak ("campeonato de versolaris del mundo" deitzera heldu ziren gerora) sortu zituen euskal nazioa iratzartzeko. Ia 90 urte geroago, euskal imajinarioa in situ partekatzeko gune ederrenetarikoa da Euskal Herriko Bertsolari Txapelketaren finala (eskolarteko bertsioa euskal herritarragoa izanagatik, probintzia guztietako ordezkariak baititu). Argazkian, Euskal Herriko XXI. Eskolarteko Bertsolari Txapelketaren familia argazkia / © Xabi Paya Ruiz.
Irakurle agurgarria:
HIRUKA gure eskualdeko euskara hutsezko hedabide bakarra da; egunero 10 udalerriren berri ematen dugu, eta hilabetero doan duzu aldizkaria kalean, tokiko komertzioetan zein erakunde publikoen egoitzetan. Eta orain doan bidaliko dizugu etxera nahi izanez gero! Proiektua bizirik jarraitzeko, ezinbestekoa dugu zu bezalako irakuleen babesa eta ekarpen ekonomikoa.
Egin zaitez HIRUKAlagun eta gozatu euskaraz!
Izan zaitez HIRUKAlagun