Hala ere, ez ditugu nahastu behar ikuskizunak eta jaiak, beti ez dira bateragarriak eta. Askotan entzuten dugu Bilboko jaiak aurten ez direla oso onak izan, kontzertuak “bigarrenekoak” izan baitira. Zer dela eta? Santa Anako jaietara Rolling Stones badatoz, jaiak munduko onenak izango ote dira? Argi dugu ezetz. Beraz, balora ditzagun festetan dauden beste elementuak: herriko parte hartzea, aniztasuna, identitatea, guztientzako ekitaldiak eta hiritarren identifikazioa, beste askoren artean.
Zoritxarrez, horietaz kutsatuta, herriko jaiek bide bera jarraitu dute askotan. Horren ondorioz, jai asko ikuskizun bilatu dira. Ondorioz, kantari ospetsuena edo modernoa ekarriz gero, jaiak onak ziren, bigarren lerroko kantariekin, ordea, makalak. Herri handiko jaiak, beti gureak baino hobeak omen dira, aurrekontua normalean handia baita.
Horrela zen murrizketak heldu arte. Orain, ordea, ereduak kale egin du. Jai batzordeek artaziak erabili dituzte han eta hemen. Ikuskizun asko bertan behera geratu dira, eta programek nabaritu dute… baina ez hainbeste. Mantendu diren programako elementu gehienak herrikoenak izan dira, beraz, jaiak, iazkoekin konparatu ezean, ondo egon dira. Batzuei, jakina, kontzertuak, su artifizialak, zezenak, berbenak… gustatzen zaizkigu; baina, kendu izan arren, disfrutatu dugu jaietan, herriko jaietan. Kaleko giroa mantendu da, eta barre egiteko eta ondo pasatzeko aukerak egon dira, herriko talde eta kantari askori entzun diogu, batzuek onak, beste batzuek, berriz, jasanezina, baina guztiek eratu dute jaia.
Honekin ez dut esan nahi aurrekontuak sobran daudela, dirua behar baita jai duinak eta onak egiteko, bai jakina. Baina jai-ereduaz pentsatu behar dugu, jakiteko zer nahi dugu eta nora eramaten ditugu jakiak. Dirua behar da, eta eskatu behar zaio udalari, baina garrantzitsuena jaietan herrikoia izatea da, eta, horretarako, dirua ez da bakarra.
Armando Llamosas arkeologo eta blogari algortarrak "Uribe Kostaz hitz egiten" bere blogean pasa den ostegunean argitaratutako artikulua.
[cc-by-nc Uribe Kostaz hitz egiten] Urteko hitza, ezbairik gabe, murrizketa da; edo bere lagun kuttuna, krisialdia. Hitz hori gure etxe guztietan kolatu da, kolatu digute hobeto esanda (batzuetan bestetan baino gehiago), eta gure bizitzako arlo guztiak ukitu du, batzuetan, usteldu arte. Ukituenetariko arlo bat, kultura izan da, dudarik gabe. Kultura-arloan, murrizketek, udalei dagokienez, gure jaiak asko kaltetu dituzte. Testuinguru hori aprobetxatuz, hausnarketa galanta mereziko lukete gure jaiek, tamalez, egingo ez den hausnarketa... Duela asko, gure jaiak hiriko jai bihurtu dira. Hiri handiek, gehienetan, jai itzelak egiten eta ospatzen dituzte. Jakina, aurrekontuak ere itzelak izan ohi dira. Eredu honetan, beharko, hiritarrak oso protagonismo txikia du, izan ere, ikuslea besterik ez da. Arduradunak, udalak (kultura/jai zinegotziak) onartu ondoren, errepresentante edo enpresa batera doa aurrekontuarekin. Kasu gehienetan errepresentanteak dira benetako antolatzaileak. Horri esker, hirietan kontzertu itzelak eta ikuskizun zoragarriak ikus ditzakegu urtero. Argazkian, koadrilak Altzagako Sanagustinetan / © Erandioko jai batzordea.
Irakurle agurgarria:
HIRUKA gure eskualdeko euskara hutsezko hedabide bakarra da; egunero 10 udalerriren berri ematen dugu, eta hilabetero doan duzu aldizkaria kalean, tokiko komertzioetan zein erakunde publikoen egoitzetan. Eta orain doan bidaliko dizugu etxera nahi izanez gero! Proiektua bizirik jarraitzeko, ezinbestekoa dugu zu bezalako irakuleen babesa eta ekarpen ekonomikoa.
Egin zaitez HIRUKAlagun eta gozatu euskaraz!
Izan zaitez HIRUKAlagun