"Duela gutxi onartutako Euskararen Erabilera Plana bidaltzeko eskatu dio Urquijo Espainiako ordezkariak Erandioko Udalari. Horixe da lehenengo pausua gero horren kontra jotzeko, beste hainbat herritan gertatu bezala. Nahikoa da! Estatuen esku-hartzea gelditu!", aldarrikatu du Berbotsek.
Gipuzkoako Foru Aldundiaren eta beste 46 udalen aurka egin du azken hilabeteotan Carlos Urquijo Espainiako Gobernuak EAEn duen ordezkariak, hizkuntza-politikari lotutako hainbat arlotan, Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluak martxoaren 20an salatu zuenez. Lehenik, Gipuzkoako Foru Aldundiaren aurka egin zuen, 2009an hartutako erabakia, kontratazioetan hizkuntza-irizpideak jartzea, betetzen hasi zelako. Ondoren, Udaletik programaren baitan erabaki berbera hartua zuten udalen aurka egin zuen, hauek hizkuntza-irizpideen inguruan adostutako erabakiaren kontra joz eta banan-banan salatuz. Era berean, hainbat udali indarrean dituzten euskara planak bidaltzeko eskatu die, tartean Erandiokoa.
Kontseiluaren iritziz, "euskararen normalizazio prozesuaren aurkako Estatuen esku-hartzeak ez dira berriak, mendez mende pairatu behar izan ditugu horrelakoak euskaldunok, euskal hiztunok. Gertatzen dena zera da, azkenaldian aspaldiko erarik agerikoenean ari direla bi Estatuak, inolako mozorrorik gabe". Gogoratu dutenez, Espainiako estatuak LOMCE legea onartu du, "besteak beste, euskarazko murgiltze ereduaren hazkundea galgatu nahian eta Frantziakoak ere ikastolen aurka egin du, murgiltze ereduaren aurka, 1850eko Falloux legea baliatuz".
"Baina horiek ez dira azkenaldiko kanpo esku-hartze bakarrak izan. Estatu espainiarreko ordezkariak Gipuzkoako Foru Aldundiaren eta beste 46 udalen aurka egin du azken hilabeteotan, hizkuntza-politikari lotutako hainbat arlotan. Lehenik, Gipuzkoako Foru Aldundiaren aurka egin zuen, 2009an hartutako erabakia, kontratazioetan hizkuntza-irizpideak jartzea, betetzen hasi zelako. Ondoren, Udaletik programaren baitan erabaki berbera hartua zuten udalen aurka egin zuen, hauek hizkuntza-irizpideen inguruan adostutako erabakiaren kontra joz eta banan-banan salatuz. Era berean, hainbat udali (Eskoriatza, Pasaia, Ondarroa, Erandio...) indarrean dituzten euskara planak bidaltzeko eskatu die. Azkenik, hizkuntza-irizpideekin lotutako edozein erabaki jakinarazteko agindua eman die hainbat udalei. Bada, gure azken agerraldia egin genuenetik errekerimendu gehiago izan dira", adierazi du Bilbaok.
Hizkuntza ororen normalizazio prozesuaren gaineko erabakimena baina, 1996ko ekainaren 6an Bartzelonan onartu zen Hizkuntza Eskubideen Deklarazio Unibertsalak aitortzen duenez, soilik hizkuntza horren hizkuntza-komunitateari dagokio, Kontseiluak azpimarratu duenez. Deklarazioaren 9. artikulua argia eta zehatza da zentzu horretan: "Hizkuntza-komunitate orok eskubidea du zeinek bere hizkuntza-sistema kodetzeko, estandarizatzeko, garatzeko eta sustatzeko, derrigorturiko edo induzituriko interferentziarik gabe". Alegia, hizkuntza-komunitateak eskubidea duela bere hizkuntza normalizatzeko politika definitzeko eta garatzeko inolako kanpo esku-hartzerik gabe.
Bada, nazioartean aitortutako eskubide horretan oinarritzen da, besteak beste, 2012an Kontseiluko Batzar Nagusiak onartutako "Euskararen gutxienekoak zehazteko adierazpena" dokumentua. Bertan, kanpo esku-hartzerik gabeko hizkuntza-politikarako eskubidea ez ezik, hizkuntzaren estatus egokia ere definitzen da, alegia, Estatuek euskararen normalizazio prozesuak aurrera egin dezan errespetatu beharreko gutxienekoak.
Kontseiluko idazkari nagusiak azaldu duenez, "udalek euskararen normalizazioan aurrera egiteko hartu dituzten neurriak, herritarron eskubideak bermatzeko urratsak dira eta zentzu horretan herritarroi ere badagokigu neurri horiek babestu eta kanpo esku-hartzea salatzea".
Herritarrak egunerokoan euskaraz bizitzeko hautua egiten jarraitzera animatu ditu Kontseiluko ordezkariak eta instituzioak euskaraz bizi gaitezen neurriak hartzera. "Guk, euskalgintzak, hizkuntza-politika eraginkorrak ezartzeko bidean urratsak ematen dituztenak babesten jarraituko dugu. Ondoan izango gaituzte".
Protesten bideo deialdia
Erandioko deialdiaren kartela
Etzirako, asteazkena, Erandion eta hainbat udalerritan elkarretaratzeak deitu ditu Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluak, euskararen normalizazioa helburu duten neurriak babestu eta estatuen esku-hartzea salatzeko. Arratsaldeko 7etan, protestak egingo dituzte udaletxeen aurrean, Carlos Urquijo Espainiako Gobernuaren ordezkariak "mehatxatutako" hamahiru herritan. Erandion bezala, kontzentrazioak burutuko dituzte Arrasate, Basauri, Bergara, Errenteria, Galdakao, Lekeitio, Lezo, Oiartzun, Ondarroa, Otxandio, Tolosa eta Zarautzen. Bertan, eskuak koloreztatu ondoren, gelditzeko keinua egingo diete Espainiako eta Frantziako Estatuei. Herritarrei dei egin die Paul Bilbao Kontseiluko idazkari nagusiak asteazkenean "euskararen normalizazioa helburu duten neurriak babesteko eta Estatuen esku-hartzea salatzeko egingo diren elkarretaratzeetan parte hartu dezaten". Berbots Erandion Euskaraz elkarteak baieztatu duenez, Erandioko Udalak ere indarrean duen euskara plana bidaltzeko agindua jaso du. Hori dela eta, Kontseiluak egindako deialdiarekin bat egin dute. Argazkian, kontzentrazioak deitzeko egindako agerraldia / © Kontseilua.
Irakurle agurgarria:
HIRUKA gure eskualdeko euskara hutsezko hedabide bakarra da; egunero 10 udalerriren berri ematen dugu, eta hilabetero doan duzu aldizkaria kalean, tokiko komertzioetan zein erakunde publikoen egoitzetan. Eta orain doan bidaliko dizugu etxera nahi izanez gero! Proiektua bizirik jarraitzeko, ezinbestekoa dugu zu bezalako irakurleen babesa eta ekarpen ekonomikoa.
Egin zaitez HIRUKAlagun eta gozatu euskaraz!
Izan zaitez HIRUKAlagun