Zeintzuk dira zuen programako ardatzak?
DBTU izan da azken bi legegintzaldietan Sopelako herritarren arazo eta behar zuzenen berri eman duen udal-ordezkaritza izan duen talde politiko bakarra, Udalean helarazi eta defendatu ditu, eta beharrizan eta arazo horietako asko konpontzea proposatu eta lagundu du, nahiz eta ordezkaritza mugatua izan.
Gure programaren ardatzak, funtsean, DBTUko pertsona-taldearen urte hauetako lanaren oinarri berak dira, azken bi legegintzaldietan Udalean defendatu eta planteatzeko, Sopelako herritarrek helarazten ziguten guztia, zoritxarrez zortzi urte horietan udal-gobernuko taldeek ezer gutxi egin baitute arazo eta behar horietako asko konpontzeko, gure proposamenak ezagutzen zituzten arren.
Hala ere, urte hauetan guztietan handituz joan diren arazoei buruzko proposamenak egiten jarraitzen dugu. Hori guztia gure hauteskunde-programa gisa aurkeztu dugun horretan laburbilduta dago, eta honako alderdi hauek biltzen ditu:
- Udal-autonomiaren defentsa sistematikoa: Erabateko intsumisioa, oposizioa eta udal-autonomiaren erabateko defentsa izango dugu udalaz gaindiko erakundeen araudien aurrean; izan ere, erakunde horiek beren inguruko enpresa pribatuen interes eta negozio espekulatiboei estaldura eta erraztasunak emateko asmo bakarrarekin ari dira egiten, nahitaez, udal-lurzoruetan proiektu pribatuak ezartzea inposatzen saiatu dira, udalerrien interesen, erabakien eta komenentzien aurka, haien bizkar eta batere kontuan hartu gabe.
Eskura ditugun baliabide guztiak erabiliko ditugu, inposizio eta esku-sartze mota horien aurrean, nahi dugun udalerri motari buruz erabakitzeko dugun eskubidea eta nahi dugun bizitzeko moduari buruz erabakitzeko dugun eskubidea defendatzeko. - Kode etikoa: Udal-jarduera kudeatzea kode etiko batekin konprometitutako hautetsien bidez.
- Gardentasuna: Gardentasuna sustatzea eta hedatzea, ez baita aurrekontuko arazoa, borondate politikokoa baizik.
- Ongizatea: Sopelak banderatzat guztien bizi-kalitatea eta gizarte-eskubideak izatea.
- Integrazioa: Dibertsitate funtzionala duten pertsonen eskubideak bermatzea, haien bizi-proiektua bultzatuz, haien beharretara egokitutako autokudeaketa-mekanismoak barne.
- Adinekoak: Gure adinekoei arreta emateko konpromisoa, haien bizi-kalitatea hobetzera eta zahartze duin, aktibo, autonomo eta osasungarria lortzera bideratutako neurriak bultzatuz.
- Berdintasuna: Udalaren politika guztietan genero-berdintasunaren printzipioa bermatzea. Horretarako, besteak beste, udal ordenantzetako anbiguotasunak ezabatuko ditugu, herritar guztiek eskubide berberak baliatu ahal izan ditzaten.
- Gazteria: Gazteentzako jarduerak egiteko Proiektuen Plataforma bat ezartzea. Plataforma horrek parte hartzeko aukera izango du, eta beren ideiak eta horiek gauzatzeko lankidetza eskaini ahal izango dituzte.
- Animalien babesa: Etxeko animalien ongizatea zaintzea, arduratsu edukitzeko eta zaintzeko neurriak egokituz eta lagunduz, eta guztiekin harmonian bizitzea lortzea.
- Udal-zerbitzuak: Gaur egun pribatizatuta dauden zerbitzuak berudalekotzea eta zerbitzu publikoen pribatizazioa eragoztea, ahal den neurrian. Bestalde, liburutegietan, kirol-instalazioetan eta beste udal-zerbitzu edo -bulego batzuetan ordutegiak aldatzea, mantentze-lanak birplanteatzea, erabilerak zabaltzea, baliabide gehiago edo hobeak ematea eta abar komeni den ebaluatuko dugu.
- Lokalak etxebizitza bihurtzea: Hutsik dauden lonjak etxebizitza duin bihurtzea ahalbidetu eta arautuko duen ordenantza baten onarpena garatzea eta proposatzea, ekonomikoki eskuragarria eta gure gazteen eta gure adinekoen bizitegi-beharrei eta fisikoki irisgarria izango den erantzuna emateko.
- Alokairuko etxebizitza publikoak: Alokairuko etxebizitza publikoak sustatzea, bai Eusko Jaurlaritzatik oraindik jaso gabe egon litezkeen konpentsazio ekonomikoen bidez, bai etxebizitzaren legea zorrotz betetzeko eskakizunaren bidez, hirigintza-espekulazioa lagundu eta babesten duten interpretazioak ahalbidetu gabe.
- Benetako irisgarritasuna: Sopela 2014 Irisgarritasun Planeko ekintza nagusiak praktikan jartzea, udalerri irisgarriagoa lortzeko, eta xede horretarako etxebizitzetan eta lokaletan obra-lizentziak onartzeko izapideak erraztuko ditugu.
- Tokiko ekonomia: Autonomoei, tokiko merkataritzari eta enpresa txiki eta ertainei laguntzea, beren jarduera garatu ahal izan dezaten eta Sopelan ezar daitezen sustatzea, administrazio-izapideak sinplifikatuz eta udal-tasak negozio bakoitzaren izaerara egokituz.
Era berean, udal-kudeaketako coworking gune bat sortuko dugu, gure gazteei eta Sopelan negozioak ezarri nahi dituzten ekintzaileei enplegua lortzen laguntzeko. - Tokiko enplegua: Sopelako langabeei zuzendutako udal-enpleguko planak diseinatzea eta aktibatzea, Udalek zuzenean kudeatuta eta Lanbideren eskualde-planekiko eta haien baldintza murriztaileekiko erabat independentea.
- Surfa eta turismoa: Sopelan jarduera ekonomikoaren sorrera bultzatzea surfaren, turismoaren eta beste jarduera osagarri batzuen inguruan, publizitate-kanpainak garatuz eta inbertsioak erakarriz.
- Udal-kontratazioa: Sistematikoki eta ahal den guztietan, udal-zerbitzuetarako kontratu handiak (lorategiak, garbiketa, hondakinen bilketa, etab.) tamaina txikiagoko loteetan banatzea, enpresa txiki eta ertainek lizitazioetan parte hartzeko aukera izan dezaten, handiekiko baldintza berdinetan. Era berean, kontratuak esleitzerakoan, gizartearekiko erantzukizuna duten enpresen alde egingo dugu, soldata-mugak, lan-baldintza duinak, gizarte-laguntzen politikak eta abar aplikatzen dituztenak.
- Bizikleta-sarea (bidegorriak): Urte anitzeko plan baten bidez, Sopelako bizikleta-saretik egiteke dauden konexioak gauzatzea eta tarte arriskutsuak edo gaizki diseinatutakoak zuzentzea, eta udalerri mugakideekin planteatzea eta lankidetzan aritzea bizikleta-sareekin konektatzeko beharrezko jarduketetan.
- Trafikoa eta aparkalekua: Sopela zeharkatzen duen trafikoarentzat eta erdiguneko aparkalekuarentzat konponbideak diseinatzea, oinezkoentzako guneak planifikatzea, semaforoen alternatibak planifikatzea eta planteatutako irtenbide guztiak Sopelako herritarrekin kontsultatzea, onartu eta gauzatu aurretik.
- Herritarren benetako parte-hartzea: Herritarren partaidetzarako atari bat sortzea, non garrantzi berezia duten gai guztiak Sopelako herritarrei kontsultatuko zaizkien, eta kontsulten emaitza guztiak udalaren webgunean eta udal-hedabide inprimatuetan argitaratuko diren.
- Administrazio eraginkorra eta lagunkoia: Gure herritarrei aukera ematea, modu eraginkorrean, beren udal-izapideak modu presentzialean zein telematikoan egiteko, eta trazabilitatea erakutsiko diegu, kontsultaren, izapidearen edo eskaeraren faseei, epeei eta egoerari dagokienez.
Gehieneko epe bat ezarriko dugu, non tokiko administrazioak herritarren kontsulta eta eskaera guztiei erantzungo dien. - Sopelarako diru-laguntzak: Udalerriak eskubidez jaso ditzakeen diru-laguntza probintzialak, autonomikoak, estatukoak, komunitarioak eta abar identifikatzeko administrazio-errekurtsoak jartzea, eta horien lorpena kudeatzea, udal-funtsekin bakarrik egin ezin daitezkeen proiektuei ekiteko beharrezko baliabideak lortuz.
- Hondakinen kudeaketa: Egungo kudeaketa-sistemen kostuen eta ondorioen azterketa egitea, sistema horiek hobetzeko irtenbideak bilatuz, ahal izanez gero. Lehendik dagoenari edozein aldaketa eginez gero, aldez aurretik herritarrei galdetuko zaie.
- Natura-, historia- eta kultura-ondarea: Gure Natura, Historia, Kultura eta Hizkuntza Ondarea sustatzea, defendatzea, babestea, kontserbatzea, sustatzea eta ezagutaraztea. Euskararen ezagutza, erabilera eta zabalkundea sustatuko dugu, eta gure ingurunea zaintzea sustatuko dugu, zuhaitz autoktonoak eta landareak landatuz eta zainduz toki publikoetan, hala nola parkeetan, biribilguneetan, kaleetan eta abarretan.
Ekintza horiek guztiak helburu horiek berak dituzten udalerriko taldeekin lankidetzan planteatu eta gauzatuko dira beti. - Tokiko energia-komunitateak: Tokiko energia-komunitateak sortzea sustatzea, laguntzea, laguntzea eta erraztea udal-bitartekoekin, autokontsumorako modu kolektibo gisa, gure udalerriko etxebizitzek, saltokiek edo industriek sortzen duten energia partekatu eta etekina atera dezaten, kostu eskuragarrietan, erabilerari, sorrerari eta banaketari dagokienez erabat iraunkorra den sistema baten bidez.
Zeintzuk dira zuen ustez Sopelak dituen arazo nagusiak?
Asko dira, eta azken legealdietako gobernu-taldeek izan duten jarduteko moduarekin, murriztu beharrean, handitu egin dira.
Alokairu-erregimeneko etxebizitza babestuen eskasia-arazoak, merkataritza-lokaletan etxebizitza duinak sortzea baimentzeari uko egitea, gazteentzat eskuragarriak izatea eta adinekoentzako irisgarritasun-arazorik ez izatea, zenbait kaxoiren barrenean aplikatu gabeko eta ezkutatuta dauden irisgarritasun-planak, plangintzarik gabeko bidegorriak, “inondik eta inora doazenak” eta trazatu arriskutsuak dituztenak, zirkulazio-kaosa Sopelako erdigunean, aparkalekurik eza, hainbat hamarkadatan gainez egindako ikastetxeak, udal-tasak eta justifikazio zalantzagarriko obra amaigabeak, tokiko merkataritza itotzen dutenak, hondakinak biltzeko udal-zerbitzuak, lorategien mantentze-lanak, bide-garbiketa, eskasak eta kontrolik gabekoak, etab.
Azken batean, arrazoi bakar bat duen problematika oso bat: Udalak herritarrekin komunikazio zuzenik ez izatea, eta enpatia txikienik ere ez izatea beren arazo eta beharrizanetarako konponbideak errazteko eta bideratzeko, hori guztia burokrazia gehiegizkoaz eta gero eta konplexuagoaz hornituta.
Zer proposatzen duzue horiek konpontzeko?
Azken bi legegintzaldi hauetan egiten ari garena egiten jarraitzea: Sopelako herritarrekin harreman zuzenean lan egitea, haien arazoak, proposamenak eta planteatzen dituzten konponbideak entzunez.
Ziur gaude hori dela modu bakarra gure Udalean jarduteko moduak aldatzeko eta lehentasunezko betebehar nagusia izan beharko lukeena betetzeko: herritarrei modu atsegin, eraginkor eta azkarrean zerbitzatzea, kontsultatzea, informatzea eta lan egitea, eragiten dien edozein erabakiren aurrean. Hamarkadak daramatzatelako ez egiten.
DBTU proiektu politiko bat da, bizilagun independenteena, taldean lan egiten dutenena, eta bere lehen helburu nagusia izan da pertsonei entzutea, arreta ematea, ulertzea eta irtenbideak bilatzen laguntzea, eta beti erantzutea.
Guztion artean lortu behar dugu giltza izatea eguneroko beharrei erantzun eta irtenbidea emateko pentsatutako politikak aplikatuko dituzten gobernuak ezartzeko, zuzenean eragiten baitigute. Urte hauetan lortu ditugun helburuek erakutsi dute posible dela gauzak herritarren aldera aldatzea. Oraindik asko dago egiteko, baina talde-lanarekin eta herritarren laguntzarekin, aldaketa asko gehiago lor daitezke.
Beste alderdiekin itunak sinatzeko prest zaudete?
DBTU auzokide independenteen alderdiak, beste talde politikoekin akordioak eta proposamenak planteatu, babestu, lagundu eta denon artean aurrera atera ditugu. Batzuek, EAJk adibidez, zenbait konpromiso sinatu zituzten agiri bidez, baina ia berehala ez betetzeko helburua zuten.
Ez dugu zalantzarik izan zentsura-mozioak planteatzeko, gutxieneko desentzia eta zintzotasun demokratikoaren muga guztiak gainditzen ari zirela uste dugunean.
2019an, Udala osatu aurreko egunetan izandako elkarrizketetan, bi alderdi nagusiei proposatu genien Gobernu Batzorde bat osatzea. Batzorde horretan, udal-ordezkaritza duten alderdi politiko guztiak egongo lirateke ordezkatuta, hitzarekin eta botoarekin, hauteskundeetako emaitzen proportzioan. Planteamendu horren erantzuna begi-bistan egon da azken urteotan.
Hala ere, edozein arazotarako irtenbiderik onena negoziazioaren, elkar ulertzearen eta akordioaren bidez aurkitzen saiatzea dela uste dugu. Beraz, prest geundeke bide hori behar adina aldiz egiten saiatzeko, baina ez edozein preziotan, eta beti ere Sopelako herritarren interesak eta ongizatea ororen gainetik lehenetsiz gobernatzeko egin beharreko premisa ukaezinaren pean.
Zergatik eman zuri botoa eta ez beste hautagai bati?
Gai honetan, errepikakorra izateko arriskua badago ere, argi eta garbi adierazi nahi dut DBTUn nire hautagaitzaren aldeko botoa ez dela nire aldeko botoa. Baldintza bakar horrekin onartu dut lanpostu hori betetzea, eta oraingoan bakarrik.
Hautagaitzan integratuz eta proiektu komun bati babesa emanez urrats bat aurrera ematea erabaki duten pertsonen talde oso baten aldeko botoa da, eta, era berean, gure udalerriko herritar guztien aldeko botoa da, gurekin partekatzen baitituzte beren arazoak eta kezkak, bai eta gure Udala eta gure herria zuzenean, argi, garden eta partaidetzaz kudeatzeko moduari dagokionez premiazkotzat eta beharrezkotzat jotzen duten aldaketa lortzeko interesik gabeko ilusioa, lana eta ahalegina ere. Soilik eta beste edozein gairen gainetik, herritarren eta udalerriaren interesak lehenetsiz, betiere udalaz gaindiko erakunde eta organismoen interes, itun eta komenientzien mende egon gabe.
DBTUn ez zaigu gustatzen eta ezin da singularrezko lehen pertsonan hitz egin. Denok gara beharrezkoak, pluralean.