Sokamuturraren aldeko zezen elkartea sortu dute Getxon

Iker Rincon Moreno 2025ko ira. 2a, 11:19

Sokamuturraren artxiboko irudia.

Portu Zaharreko jaietan sokamuturraren beste edizio bat ospatu ondoren, eta horrek udalerrian sortu duen zalapartaren eta eztabaidaren ondotik, orain gutxi sortutako Getxon Sokamuturra Zezen Elkarteak agiri bat argitaratu du, bere burua aurkeztuz eta ekimen horren balio kultural eta soziala argudiatuz. Duela zortzi hilabete hiru lagunek sortu zuten taldea, "desinformazioari eta manipulazioari aurre egiteko ezinbestekoa" zelakoan; daborduko ehun bat bazkide direla esan dute taldeko kideek.

Sokamuturran bizi den giro “paregabea" eta 70eko hamarkadatik jai-batzordeak antolatutako ekimena belaunaldiz belaunaldi transmititutako ohitura horren "sustraitzea" azpimarratu ditu elkarteak. Are, diotenez, Getxoko sokamuturra "bakarra da munduan", makila, harea eta behiaren konbinazioagatik.

Animaliei ematen zaien tratuari dagokionez, elkarteak azaldu du behiek batez beste urtean “10 minutuko sei irteera” egiten dituztela, “gainerako denbora larre eta mendietan pasatzen dutelarik”. Era berean, ale helduak direla ziurtatu dute — batzuk 14 urte artekoak— eta animalia jaioberriak erabiltzen direla ukatu: "Jendea haragi zein esnetara bideratzen diren animalien tamainara ohitua dago, eta zenbait sektoreetatik larrabehien fisionomia txikia baliatu nahi izan dute, gurera datozen animaliak jaio berriak direla lau haizetara zabaldu". 

Gainera, abeltzainen papera ere mahai-gaineratu dute, "urteko 365 egunetan behiak zaletasun hutsez zaintzen dituztela" azpimarratuta. "EAEn ez dago honetaz bizitzerik eta abeltzainek bere lanetatik aparte daukaten denbora librea honetara bideratzen dute", diotenez.

Taldeak kritikatu egin du animalien tratu txarren “desinformazioa”. "Behiak urtean behin udalerrian ikustean, burura datorkigun gauza bakarra tratu txar hitza da, oilaskoak, txerriak edo egunero jaten dugun haragia nondik datozen ahazten dugun bitartean", adierazi dute; eta gaineratu dute animalia jatorria duen edozein produkturen aurrean ez dela barne hausnarketarik egiten. "Hobe genuke animali hauek hasi eta hezten diren ganadutegietara bisitatxo bat egin, animaliak eta abeltzainak ezagutu eta benetako 'maltratoa' non dagoen bilatuko bagenu", iragarri dute.

Elkarteak "lehen sektorea, abeltzainak eta animaliak zaintzeko" deia egin du, eta sokamuturrak euskal kulturaren parte direla defendatu, baita galtzeko arriskuan dauden bertako paisaiak eta arrazak ere, hala nola Nafarroako Kasta edo Betizu: “Kulturaz hitz egiten badugu, gure paisaiak kultura dira, gure arraza autoktonoak (larrabehiak...) kultura dira, gure sokamuturrak kultura dira. Aldaketak aurrera eramatea ondo dago, baina aldaketen atzean zer etorriko den kontutan hartuta”.

Ildo horretan, ohartarazi dutenez, “desinformazioa baliatuz, lagundu beharrean bidean abeltzainei harriak ipintzen badizkiegu, komeriak. Zaindu ditzagun gure lehen sektorea, gure abeltzainak eta gure abereak!”.

Irakurle agurgarria:

HIRUKA gure eskualdeko euskara hutsezko hedabide bakarra da; egunero 10 udalerriren berri ematen dugu, eta hilabetero doan duzu aldizkaria kalean, tokiko komertzioetan zein erakunde publikoen egoitzetan. Eta orain doan bidaliko dizugu etxera nahi izanez gero! Proiektua bizirik jarraitzeko, ezinbestekoa dugu zu bezalako irakurleen babesa eta ekarpen ekonomikoa.

Egin zaitez HIRUKAlagun eta gozatu euskaraz!


Izan zaitez HIRUKAlagun