Ba al zenekien Plentziak 3.010 etxebizitza dituela, eta horietatik 1.141etan ez dagoela inor erroldatuta? Ba al zenekien Bizkaiko 113 udalerritatik 52k, tartean Bilbok, errekargua ezartzen dietela etxean erroldatuta dauden pertsonarik gabeko etxebizitzei? Jakina, ezin zaio tratamendu bera eman etxebizitza bat izateko oinarrizko eskubideari edo aisialdirako bigarren etxebizitza bat izateko eskubideari. Zoritxarrez, bigarrena gailentzen zaio lehenengoari, eta pertsona asko ezin dira bizi eta garatu hazten ikusi zituen udalerrian.
Etxebizitzaren eztabaidari ekitea beharrezkoa da; egoera oso kritikoa da. Etxebizitzaren legeak aurreko egoera nabarmen hobetu badu ere, Estatuko Gobernuak ezartzen dizkigun mugek ez digute uzten oinarrizko eskubide unibertsal hori garatzen.
Bazenekien gaikako bilketa-tasa puntu bat jaisten dela udan? Ez da aldaketa handia, eta gure udalerriko tasa orokorra oso urrun dago Europak ezartzen dituen estandarretatik, eta estandar horietara igaro behar dugu. Ba al zenekien hondakinak behar bezala ez sailkatzeagatik 89.889 euroko gainkostua izango dugula 2024an? Egoiliarrak izan ala ez, elkarrekin aurre egin behar diogun erronka bat dugu.
Ba al zenekien Plentziak, orain arte, 700 aparkaleku publiko eta 2.361 auto inguru (motozikletak, kamioiak edo ziklomotorrak kontuan hartu gabe, guztira 753) dituela matrikulatuta urte osoan zehar? Ba al zenekien Plentziako 1.000 biztanle hirigunetik urrun bizi direla eta udan orain arte ezin zutela ia aparkatu udalerrian? Ba al zenekien Bizkaiko lurralde osoan garraio publikorik ez duen 1.000 biztanleko herrigune bakarra dela? Ba al zenekien gaur egun Ibarbengoaraino iristen diren bi metro-unitateetako batek Plentziaraino jarraituko balu, 13 minutuko maiztasuna bermatu ahal izango litzatekeela L1 linearen luzera osoan?
Hori esanda, ez da gauza bera aisialdirako edo udalerri horretan bizi edo lan egiteko ezin aparkatzea. Bide batez, Plentzian lan egiten duten ez-egoiliarrek aparkatzeko eskubidea izango dute, eta hori ez da udalerri askotan gertatzen. Adibidez, Bilbon edo Getxon. Mugikortasunari buruzko eztabaidari ekitea beharrezkoa da, eta arreta garraio publikoan jarri behar da; izan ere, garraio publikoa indartu behar da, lineak Bizkaiko hiriburuan zentralizatu gabe, eta kostaldeko herrien kasuan, berriz, udan indartu behar da.
Ba al zenekien Udalkutxaren eta OHZren ondoren, udal-kutxei diru-sarrera handienak ekartzen dizkien hirugarren zerga, erregulartasunez, Trakzio Mekanikoko Ibilgailuen gaineko Zerga dela? Zerga hori, gehienbat, ibilgailu batekin erroldatutako pertsonek bakarrik ordaintzen dute.
Ba al zenekien EUSTATen arabera Plentziak 2.023 langile dituela eta udalerrian 694 pertsonak lan egiten dutela? Pertsona horiek guztiek udalerrian lan egiten dutela eta bizi direla kontuan hartuta, % 34ri buruz ari gara. Demagun erdia dela; kasurik onenean, biztanleria aktiboaren % 17 ari gara.
Argi geratu ez bazaizu, urte osoko lanaz eta gure lan-indarraz bizi gara. Jakina, udaldia plus bat da herriko enpresa sare txikiarentzat.
Ba al zenekien Jarduera Ekonomikoen gaineko Zergak 2.000.000 euro baino gehiago fakturatzen duten enpresek bakarrik ordaintzen dutela, baina horrek ez du esan nahi fakturazio hori Plentzian ematen denik? Plentzian, 17 enpresa baino ez dira (bankuak, supermerkatuak, eraikuntza-enpresak...), eta horrek 8.274,96 euroko diru sarrerak besterik ez ditu ekarri. Bazenekien terrazengatik 340 euro bildu ditugula? Hau da da, udal diru sarreren % 0,13a.
Ekonomiaren dibertsifikazioari buruzko eztabaidari ekitea beharrezkoa da. Eztabaidarako adibide bat Mecaner-eko langileek emandako urratsa da, bideragarritasun ekosozialeko plan bat jarri baitute mahai gainean.
Ba al dakizu gure itsasadarrak autopista nabigagarria dirudiela eta ez zaindu beharreko ingurune naturala? Badakizu itsasoari lotutako lehen sektorea ia ez dela existitzen? Ba al dakizu portuko plazan garai batean esaburu zahar bat zegoela?
Hori guztia ez da kontu isolatua, gertaera kateatuak dira. Hori ez da egoiliarren eta ez-egoiliarren kontua, zer gertatzen den aztertu behar da, eta jabetza bat edukitzeak ez lizuke gainerakoena aldatzeko pribilegioa eman behar. Lehenik eta behin, bizitza duinak bermatu behar dira, ingurunea errespetatuz, eta ondoren datorrena, ahal bada, etorriko da.
Funtsean, sakonean, herri eta Euskal Herriaren (Euskal Errepublika vs Espainiar Erregimena) gaineko eztabaida dago.
Bidali zure iritzi artikuluak hiruka@hiruka.eus helbide elektronikora
HIRUKAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiagaz. Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, HIRUKAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia gura gabe aldatzeko arriskua dago. HIRUKAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, hala behar izanez gero.
